Παγκόσμια Ημέρα Θεάτρου

27 Μαρτίου σήμερα, μέρα να αναδειχτούν προβλήματα και ανησυχίες που έχουν να κάνουν με το θέατρο, Παγκόσμια Ημέρα Θεάτρου.
Είθισται τη μέρα αυτή πριν από τις δωρεάν σε πολλά θέατρα παραστάσεις να διαβάζεται μήνυμα από έναν άνθρωπο του χώρου με διεθνή αναγνώριση, που επιλέγεται από τη Διεθνές Ινστιτούτο Θεάτρου. Φέτος το μήνυμα προέρχεται από το βραζιλιάνο σκηνοθέτη και συγγραφέα Augusto Boal. Είναι το ακόλουθο:
Όλες οι ανθρώπινες κοινωνίες είναι εντυπωσιακές στην καθημερινότητά τους και δημιουργούν παραστάσεις για κάποιες ειδικές περιστάσεις. Είναι εντυπωσιακές στον τρόπο κοινωνικής οργάνωσης και δημιουργούν παραστάσεις σαν κι αυτή που ήρθατε να δείτε.
Ακόμα κι αν το αγνοείτε, οι ανθρώπινες σχέσεις ακολουθούν μια θεατρική δομή: η χρήση του χώρου, η γλώσσα του σώματος, η επιλογή των λέξεων και ο χρωματισμός της φωνής, η σύγκρουση ιδεών και συναισθημάτων, ό,τι παρουσιάζουμε επί σκηνής και ό,τι ζούμε στη ζωή. Είμαστε φτιαγμένοι από θέατρο!
Γάμοι και κηδείες είναι παραστάσεις αλλά και καθημερινές τελετουργίες τόσο οικείες που δεν το καταλαβαίνουμε. Τελετές και τυχαία περιστατικά όπως επίσης ο πρωινός καφές, η καλημέρα που ανταλλάσουμε, η συνεσταλμένη αγάπη και τα θυελλώδη πάθη, μια συνεδρίαση συγκλήτου ή μια διπλωματική συνάντηση – όλα είναι θέατρο.
Μια από τις κύριες υπηρεσίες της τέχνης μας είναι να ευαισθητοποιήσουμε τους ανθρώπους στις παραστάσεις της καθημερινής ζωής όπου οι ηθοποιοί είναι και θεατές και η σκηνή και οι θέσεις στην πλατεία του θεάτρου συμπίμπτουν. Όλοι είμαστε καλλιτέχνες. Κάνοντας θέατρο μαθαίνουμε να βλέπουμε αυτό που είναι προφανές αλλά που συνήθως δεν μπορούμε να δούμε επειδή δεν έχουμε συνηθίσει να το παρατηρούμε. Αυτό που μας είναι οικείο γίνεται αόρατο: κάνοντας θέατρο φωτίζουμε τη σκηνή της καθημερινής ζωής.
Τον περασμένο Σεπτέμβριο μια θεατρική αποκάλυψη μας εξέπληξε: εμείς, που νομίζαμε ότι ζούμε σ’ ένα ασφαλή κόσμο, παρά τους πολέμους, τις γενοκτονίες, τις σφαγές και τα βασανιστήρια βεβαίως, ακόμα κι αν αυτά συμβαίνουν σε κάποιες απομακρυσμένες και άγριες περιοχές, εμείς που ζούσαμε μέσα στην ασφάλεια έχοντας επενδύσει τα χρήματά μας σε κάποια ευυπόληπτη τράπεζα ή στα χέρια κάποιου έντιμου χρηματιστή, πληροφορηθήκαμε ότι αυτά τα χρήματα δεν υπάρχουν, ότι ήταν εικονικά, μια θλιβερή δημιουργία κάποιων οικονομολόγων, που δεν ήταν καθόλου εικονικοί κι επιπλέον ούτε υπεύθυνοι ή αξιόπιστοι. Τα πάντα ήταν απλώς άσχημο θέατρο, μια μυστηριώδης πλοκή σύμφωνα με την οποία λίγοι κέρδισαν πολλά και πολλοί έχασαν τα πάντα. Κάποιοι πολιτικοί πλούσιων χωρών πραγματοποίησαν μυστικές συναντήσεις στις οποίες βρήκαν κάποιες μαγικές λύσεις. Και εμείς, θύματα των αποφάσεων τους, θεατές στην τελευταία σειρά του εξώστη μείναμε να κοιτάζουμε.
Πριν από είκοσι χρόνια σκηνοθέτησα την Φαίδρα του Ρακίνα στο Ρίο ντε Τζανέιρο. Το σκηνικό ήταν φτωχό: δέρματα αγελάδας στο πάτωμα, μπαμπού γύρω-γύρω. Πριν από κάθε παράσταση έλεγα στους ηθοποιούς μου: «Ο μύθος που δημιουργήσαμε μέρα με τη μέρα τέλειωσε. Όταν θα διασχίσετε εκείνα εκεί τα μπαμπού, κανένας από εσάς δεν θα έχει το δικαίωμα να πει ψέματα. Το θέατρο είναι η κρυμμένη αλήθεια».
Όταν κοιτάζουμε πέρα από τα προσχήματα, βλέπουμε καταπιεστές και καταπιεσμένους, σε όλες τις κοινωνίες, τις εθνότητες, τις κοινωνικές τάξεις και ομάδες· βλέπουμε ένα άδικο και σκληρό κόσμο. Πρέπει να δημιουργήσουμε ένα άλλο κόσμο επειδή γνωρίζουμε ότι αυτό είναι εφικτό. Αλλά εξαρτάται από εμάς να κτίσουμε αυτόν τον άλλο κόσμο με τα χέρια μας παίζοντας στη σκηνή και στην προσωπική ζωή μας.
Δείτε την παράσταση που πρόκειται να ξεκινήσει και μόλις επιστρέψετε σπίτι σας, μαζί με τους φίλους σας παίξτε τα δικά σας έργα και κοιτάξτε αυτό που δεν μπορούσατε ποτέ να δείτε: αυτό που είναι προφανές. Το θέατρο δεν είναι απλώς ένα συμβάν, είναι τρόπος ζωής!
Είμαστε όλοι ηθοποιοί: το να είσαι πολίτης δεν σημαίνει ότι ζεις σε μια κοινωνία, σημαίνει ότι την αλλάζεις.
(Μετάφραση: Βίκυ Μαντέλη, Νεόφυτος Παναγιώτου)

Σήμερα απονέμεται στην Ειρήνη Παπά το βραβείο Ελληνίδες και Έλληνες παγκόσμιας αναγνώρισης από τον πρόεδρο της Βουλής Δημήτρη Σιούφα. Η σπουδαία ελληνίδα ηθοποιός βραβεύτηκε τελευταία (20 Φεβρουαρίου 2009) και από τη Μπιενάλε Θεάτρου Βενετίας με το Χρυσό Λέοντα.

Και μερικά sites:
έθνος on line
e-tipos
ΤΑ ΝΕΑ on line

Στη Βιβλιοθήκη θα βρείτε έργα ελλήνων και ξένων δραματουργών και πολλά βιβλία για το θέατρο. Ειδικότερα για το θέατρο στην εκπαίδευση:
Θεατρική αγωγή και παιδεία στο σύγχρονο σχολείο: σεμινάριο 15, Πανελλήνια Ενωση Φιλολόγων, 1991
Το θέατρο στην εκπαίδευση: μορφή τέχνης και εργαλείο μάθησης: πρακτικά συνδιάσκεψης, Μεταίχμιο, 2002
Beauchamp Helene, Τα παιδιά και το δραματικό παιχνίδι: εξοικείωση με το θέατρο, Τυπωθήτω, 1998
Αγγελάκης Ανδρέας, Σχολικό θέατρο: για γυμνάσια και λύκεια, Οδυσσέας, 1986
Αναγνωστόπουλος Βασίλειος Δ., Τσιλιμένη Τασούλα, Ανθολόγιο ανοιξιάτικο: για παιδιά προσχολικής και πρωτοσχολικής ηλικίας, Καστανιώτηςm, 1995
Αναστασιάδης Βασίλης, Νεανική σκηνή: σύγχρονο σχολικό θέατρο, Περιβολάκι, 1995
Αυδή ‘Aβρα, Η τέχνη του δράματος στην εκπαίδευση: 48 προτάσεις για εργαστήρια θεατρικής αγωγής, Μεταίχμιο, 2007
Γιάνναρης Γιώργος, Θεατρική αγωγή και παιχνίδι, Γρηγόρης, 2001
Γκόβας Νίκος, Για ένα πρακτικό δημιουργικό θέατρο: ασκήσεις, παιχνίδια, τεχνικές: ένα πρακτικό βοήθημα για εμψυχωτές θεατρικών ομάδων και εκπαιδευτικούς, Μεταίχμιο , 2002
Γραμματάς Θεόδωρος, Το θέατρο στο σχολείο [Άρθρο]: από τη φιλολογία στη σκηνή, Σύγχρονη εκπαίδευση [π], τχ. 35, Ιουλ-Αυγ 1987, σ.26-31
Θεοδωράκη Μάρω, Θέατρο και μουσικοκινητική: για γιορτές στο νηπιαγωγείο και
το δημοτικό σχολείο, Διάπλαση, 2003
Μαγουλιώτης Απόστολος Ν., Κατασκευές για κολλάζ-αρχιτεκτονική-θέατρο: δραματοποίηση, θέατρο αντικειμένων, θέατρο σκιών και κουκλοθέατρο, Gutenberg , 1989
Μαυροειδή-Παπαδάκη Σοφία, Ελληνικό σχολικό θέατρο: 30 θεατρικά έργα, Κασταλία
Σέργη Λένια, Δραματική έκφραση και αγωγή του παιδιού, Gutenberg, 1991
Θέατρο, Λογογεχνία, Εκπαίδευση και κατάρτιση [Video], Υπουργείο Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων.

[tags] Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Βέροιας, Βέροια, Παγκόσμια Ημέρα Θεάτρου, θέατρο, Ειρήνη Παπά [/tags]

• Σχετικά με το άρθρο