Το φως του Αυγούστου

Αν έπρεπε να διαλέξω τρεις – τέσσερις συγγραφείς που θα κρατούσα μαζί μου για πάντα, που το αίσθημα του εναγκαλισμού μου από τις λέξεις τους μπορεί να συγκριθεί μονάχα με μαγεία, τότε ένας από αυτούς θα ήταν οπωσδήποτε ο William Faulkner. Και μέσα από ένα έργο γεμάτο αριστουργήματα (The Sound and the Fury, As I Lay Dying, The Wild Palms, Absalom Absalom!), το Light in August κατέχει στις προσωπικές μου σκέψεις κι εκτιμήσεις περίοπτη θέση. Εδώ απουσιάζουν οι μακροσκελείς προτάσεις, η φειδώ στα σημεία στίξης και οι παράγραφοι που κρατούν σελίδες. Υπάρχουν όμως τα υπόλοιπα χαρακτηριστικά που καθόρισαν το έργο του συγγραφέα και, σε μεγάλο βαθμό, το μοντερνισμό της γραφής στην αμερικάνικη λογοτεχνία. Μονόλογοι – ξεναγοί στο υποσυνείδητο του κάθε ήρωα, συνειρμική υποκειμενική αφήγηση, ντόπια κι επινοημένη διάλεκτος, ο πλούτος που αναβλύζει από τις σελίδες του μυθιστορήματος θα αρκούσε από μόνος του να γεννήσει μία φορμαλιστική λατρεία για την τέχνη του Faulkner. Όμως, στο Light in August κρύβεται μια ιστορία παθιασμένης αγανάκτησης για τη συλλογική συνήθεια (ανάγκη;) που επιβάλλει ευπροσδιόριστες ταμπέλες (βλ. ταυτότητες) κι έρχεται σε ευθεία σύγκρουση με την ατομική ανάγκη αυτοκαθορισμού, αφόρητα καταπιεσμένη κάτω από τα γενικώς χαραγμένα όρια (λευκός – μαύρος, πιστός – άπιστος, κοκ). Συνέχεια στο Άλλο Δωμάτιο

Καθισμένη πλάι στο δρόμο, η Λένα κοιτάει το κάρο που σκαρφαλώνει στο λόφο και συλλογιέται: “Έρχομ’ από πέρα, απ’ την Αλαμπάμα. Δεν είν’ και λίγο. Από την Αλαμπάμα με τα πόδια – δεν είν’ και λίγο.” Και συλλογιέται, ούτ’ ένα μήνα δεν έχω που ‘φυγα και να ‘μαι κιόλας στο Μισισιπή, μακρύτερα από ποτέ απ’ το σπίτι μου. Από δώδεκα χρονώ παιδί, δεν έχω βρεθεί άλλη φορά τόσο μακριά από το Ντόανς Μιλ.
Και στο Ντόανς Μιλ, μετά που πέθαναν οι γονείς της είχε πρωτοπάει, παρότι κατέβαινε στην πόλη έξι ή οκτώ Σάββατα το χρόνο, με το κάρο, φορώντας τα παραγγελμένα με το ταχυδρομείο φουστανάκια της, τα πόδια ξυπόλητα πάνω στο τραχύ ξύλο και τα παπούτσια της τυλιγμένα σ’ ένα κομμάτι χαρτί, πλάι της στο κάθισμα. Φορούσε τα παπούτσια της μόλις προτού φτάσει το κάρο στην πόλη. Αφότου έγινε μεγάλο κορίτσι, ζητούσε από τον πατέρα της να κάνει μια στάση στα πρώτα σπίτια και να την αφήσει να κατέβει για να περπατήσει λίγο. Δεν του ‘λεγε γιατί προτιμούσε το περπάτημα παρά να συνεχίσει με το κάρο. Εκείνος θαρρούσε πως ήταν εξαιτίας των καλοστρωμένων δρόμων, των πεζοδρομίων. Μα η Λένα το ήθελε επειδή λογάριαζε πως όσοι την έβλεπαν να πηγαίνει με τα πόδια θα νόμιζαν ότι έμενε κι αυτή στην πόλη. [. . .] (Από την έκδοση)

Ο Ουίλιαμ Φόκνερ γεννήθηκε το 1897 στο Όξφορντ του Μισισιπή. Ο πάππους του, ο συνταγματάρχης Ουίλιαμ Φόκνερ, υπήρξε βίαιη προσωπικότητα, χαρακτηριστική του αμερικανικού Νότου. Ο συγγραφέας, χωρίς να δείξει τίποτε αξιόλογο στα χρόνια της εκπαίδευσής του, κατατάχθηκε στον αμερικανικό στρατό στη διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, αλλά σχεδόν αμέσως έγινε πιλότος στην καναδική αεροπορία. Μετά το τέλος του πολέμου επέστρεψε στην πατρίδα του, όπου και παρέμεινε για ένα διάστημα στο Πανεπιστήμιο του Μισισιπή. Αργότερα και για μερικά χρόνια ασχολήθηκε βιοποριστικά με πολλά ετερόκλητα επαγγέλματα, ενώ παράλληλα άρχισε να γράφει. Στη Νέα Ορλεάνη γνωρίστηκε με το συγγραφέα Σέργουντ Άντερσον, ο οποίος τον ενθάρρυνε στη συγγραφή του πρώτου του έργου Το μεροκάματο τον φαντάρου (1926), ενώ τον ίδιο καιρό έκανε ένα σωρό σκέψεις πάνω στην κατάστασή του και στην παρακμή του Νότου.
Από το 1929 αρχίζει να δημοσιεύει μια σειρά έργα: Σαρτόρις (1929), Η βουή και το πάθος (1929, Εξάντας 1980), Καθώς ψυχορραγώ (1930), Το ιερό (1931), Φως τον Αύγουστο (1932), με τα οποία ολοκληρώνεται και η δημιουργικότερη ίσως περίοδος της συγγραφικής του ζωής. Πολυγραφότατος, δεν σταμάτησε να γράφει ως το θάνατό του το 1962.
Μολονότι τα έργα του διαβάζονταν από το κοινό, η κριτική κρατούσε κάπως εχθρική και επιφυλακτική στάση απέναντί του και μόνο μετά το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο τον αποδέχτηκε ως έναν από τους μεγάλους σύγχρονους Αμερικανούς συγγραφείς.
Το 1949 τιμήθηκε με το Νόμπελ λογοτεχνίας. Άλλα γνωστά έργα του: Κουνούπια (1927), Αβεσσαλώμ, Αβεσσαλώμ (1936), Ο ακατάβλητος (1936), Το χωριουδάκι (1940), Πορεύου Μωυσή (1942), Ρέκβιεμ για μια καλογριά (1951), Το αρχοντικό (1959). (Πηγή)

Φως αυγούστου / William Faulkner, Αθήνα : Ανοιχτή Γωνία, 1982, 428σ. ; 20εκ

• Σχετικά με το άρθρο