Βλάντιμιρ Πούτιν – Ο άνθρωπος δίχως πρόσωπο

Μια μοναδική βιογραφία, που κυκλοφορεί στα ελληνικά ταυτόχρονα με την πρωτότυπη αγγλική έκδοση.

Ο “Άνθρωπος δίχως πρόσωπο” είναι η ανατριχιαστική εξιστόρηση της διαδικασίας μέσα από την οποία ένας χαμηλόβαθμος πράκτορας της KGB αναρριχήθηκε στην προεδρία της Ρωσίας.

Το 1999, η “οικογένεια” που περιέβαλλε τον Μπορίς Γέλτσιν άρχισε να ψάχνει διάδοχο για τον ασθενούντα πρόεδρο, η δημοτικότητα του οποίου συνεχώς έφθινε. Ο Βλαντιμίρ Πούτιν, με ελάχιστη κυβερνητική εμπειρία, πέρα από τη θητεία του ως αντιδημάρχου της Αγίας Πετρούπολης και ένα σύντομο διάστημα στη θέση του διευθυντή της μυστικής αστυνομίας, έμοιαζε ωστόσο η τέλεια λύση: ένα “απρόσωπο” πλάσμα που ο Γέλτσιν και οι στενοί του φίλοι πίστευαν πως μπορούσαν να διαμορφώσουν κατ΄εικόνα τους. Ξαφνικά το αγόρι που έχει μεγαλώσει στις σχολικές αυλές του μεταπολεμικού Λένινγκραντ παίζοντας ξύλο και κάνοντας όνειρα να κυβερνήσει τον κόσμο έγινε δημόσιο πρόσωπο και η δημοτικότητά του εκτοξεύτηκε στα ύψη. Η Ρωσία και μια ξελογιασμένη Δύση ήταν αποφασισμένες να βλέπουν στο πρόσωπο του τον προοδευτικό ηγέτη των ονείρων τους, ακόμα και όταν, με ανελέητη αποτελεσματικότητα, ο Πούτιν ξήλωνε τα μέσα ενημέρωσης της χώρας, αποσπούσε δια της βίας από την ανθούσα επιχειρηματική τάξη τον έλεγχο και τα πλούτη της και αποδεκάτιζε τους εύθραυστους μηχανισμούς της δημοκρατίας. Μέσα σε ελάχιστα χρόνια, ουσιαστικά κάθε εμπόδιο για την αχαλίνωτη κυριαρχία του απομακρύνθηκε και κάθε αντίθετη φωνή φιμώθηκε, με τους πολιτικούς του αντιπάλους και τους επικριτές του να οδηγούνται στην εξορία ή στον τάφο.

Ως δημοσιογράφος που ζει στη Μόσχα, η συγγραφέας βίωσε από πρώτο χέρι αυτή την ιστορία και για τον “Άνθρωπο δίχως πρόσωπο” χρησιμοποίησε στοιχεία και πηγές που κανένας άλλος συγγραφέας δεν έχει αξιοποιήσει. Η εξιστόρηση του τρόπου με τον οποίο ένας άνθρωπος “χωρίς πρόσωπο” ελίχθηκε για να φτάσει στην απόλυτη -και απόλυτα διεφθαρμένη- εξουσία διαθέτει όλα τα χαρακτηριστικά ενός κλασικού πεζογραφήματος.

“Μια εξαιρετικά διαφωτιστική έρευνα, ένα γενναίο βιβλίο, που γκρεμίζει τη σωρεία των μύθων που έχουν κατασκευαστεί τα τελευταία χρόνια… συναρπαστικό!”
(The Guardian)

Βλαντιμίρ Πούτιν : ο άνθρωπος δίχως πρόσωπο / Masha Gessen, Αθήνα : Πατάκης, 2012, 427σ. ; 21εκ.

Μέγας Αλέξανδρος, Ανατολή και επιστήμη

Μελετώντας κανείς την ιστορία, διαπιστώνει πως παράλληλα με την εξέλιξη των στρατιωτικών επιχειρήσεων, ο Αλέξανδρος έδινε μεγάλη σημασία και στην ανεύρεση νέων δρόμων στον επιστημονικό τομέα. Ειδικά όσον αφορά τη γεωπονική επιστήμη, με την ευρύτερη έννοια του όρου, ο Μακεδόνας στρατηλάτης έδειξε μεγάλο ενδιαφέρον, συμβάλλοντας ουσιαστικά στην ανάπτυξη της επηρεαζόμενος ίσως από τα συγγράμματα του δασκάλου του, Αριστοτέλη. Απ’ όποιο μέρος κι αν περνούσε ο στρατός του, ο Αλέξανδρος έδινε εντολή στο επιστημονικό του επιτελείο να εξερευνήσει, να περιγράψει και να χαρτογραφήσει τα νέα εδάφη δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στη χλωρίδα και την πανίδα, στο φυτικό πλούτο καθώς και στις εδαφολογικές και κλιματικές συνθήκες κάθε περιοχής. Μάλιστα πολλές από αυτές τις περιγραφές άνοιξαν πραγματικά νέους δρόμους στους τομείς της βοτανικής και της φυσιολογίας φυτών.

Έτσι, στα σχεδόν έντεκα χρόνια που πέρασε ο Αλέξανδρος στις μακρινές και ανεξερεύνητες χώρες της Ανατολής, δεν αναλώθηκε μόνο σε στρατιωτικές επιχειρήσεις αλλά οργάνωσε και συντόνισε πληθώρα εξερευνητικών αποστολών επιστημονικού χαρακτήρα…

Μέγας Αλέξανδρος και γεωπονική επιστήμη : η επιστημονική πτυχή της εκστρατείας στην Ανατολή / Μάριος Κουτσούκος, Θεσσαλονίκη : Αντ. Σταμούλη, 2005, 108σ. ; 24εκ.

Όταν η Κίνα αλλάζει τον κόσμο

Πώς πρέπει να προσεγγίζεται το “φαινόμενο Κίνα” στη σημερινή εποχή της παγκοσμιοποίησης; Το βιβλίο του γνωστού Γάλλου δημοσιογράφου Erik Izraelewicz με τον τίτλο “Όταν η Κίνα αλλάζει τον κόσμο”, φιλοδοξεί να δώσει απαντήσεις σε πολλά από αυτά τα ερωτήματα που, όλο και περισσότερο, μας απασχολούν.
Όσοι θέλουν να έχουν μία εικόνα όλων των πολλαπλών πτυχών και παραμέτρων της Κινεζικής “εισβολής” στο παγκόσμιο γίγνεσθαι, αλλά και όσοι έχουν ιδιαίτερα ενδιαφέροντα, μπορούν να ανατρέξουν σε αυτό το βιβλίο, μέσα από τις σελίδες του οποίου θα έχουν τη δυνατότητα να μάθουν πολλά και χρήσιμα.
Η πρώτη σελίδα του βιβλίου του βιβλίου του Erik Izraelewicz αρχίζει με μία απλή περιγραφή μίας πραγματικότητας καθόλου πρωτότυπης, που, ωστόσο, ελάχιστα ή καθόλου, θέλουμε να συνειδητοποιήσουμε: Όλα τα δώρα που ανταλλάσσουν τα μέλη μίας οικογένειας, γύρω από το Χριστουγεννιάτικο δένδρο έχουν την ίδια πηγή προέλευσης και κατασκευής, το “Made in China”…
Aν, όπως το οφείλουμε, λάβουμε υπόψη ότι η Λαϊκή Δημοκρατίας της Κίνας έχει 1,2 δις κατοίκους, ή το 1/5 του πληθυσμού του πλανήτη, είναι προφανές και αυταπόδεικτο γιατί η οποιαδήποτε ανάπτυξη στη χώρα αυτή, ακόμη και μικρή, επηρεάζει ολόκληρο τον πλανήτη. Όπως, μάλιστα, επισημαίνεται από όλους τους ειδικούς αναλυτές, στα επόμενα 20 χρόνια οι ανεπτυγμένες κοινωνίες θα διαπιστώσουν τις βαθιές επιπτώσεις μίας πιθανής αποσταθεροποίησης τους από την έλευση του Κινέζου «επισκέπτη». Ακριβώς, δε, για να αντιμετωπίσουν την κατάσταση οι Δυτικές επιχειρήσεις προσφέρουν ό,τι καλύτερο διαθέτουν από το έμψυχο δυναμικό τους και την υποδομή τους σε τεχνολογίες αιχμής στην υπηρεσία της Κίνας, αυτού του νέου Ελντοράντο για κάποιους.
Σε αυτή τη χώρα-γη των μεγάλων δυνατοτήτων, οι ευκαιρίες- προκλήσεις είναι πολλές και σε πολλούς τομείς: Οι νέες βιομηχανικές αγορές για τις παλιές χώρες, ολόκληροι τομείς οικονομικών δραστηριοτήτων που σχεδιάζονται εκ νέου εν όψει των νέων επενδύσεων, οι αεροπορικές μεταφορές, η κάλυψη των αναγκών σε ενέργεια με πυρηνική υποδομή, η ενημέρωση και τόσα άλλα.
Ό,τι έρχεται από την Κίνα σήμερα, μπορεί να προσομοιάζει με ένα ξυράφι. Στην μία αιχμηρή κορυφή του είναι η έκρηξη των αναγκών στην Κίνα, τις οποίες η Δύση έρχεται να καλύψει προσφέροντας, από ανάγκη, το χαμηλότερο δυνατό κόστος, προϊόντων που θα πωλούνται στη συνέχεια σε όλο τον κόσμο σε αντιστοίχως χαμηλές τιμές. Έτσι η Κίνα δίνει την ευκαιρία στην ανάπτυξης ενός νέου κινήματος καταναλωτών, απέναντι στα ακριβά προϊόντα της Δύσης. Στην άλλη αιχμηρή κορυφή του, είναι η αναπόδραστη ανάγκη των μεγάλων βιομηχανικών χωρών που έχουν κάθε συμφέρον να συμβάλλουν ώστε η “Αυτοκρατορία” να προσαρμοσθεί στη νέα πραγματικότητα, παρά να δαιμονοποιηθεί στη συνέχεια.

Όταν η Κίνα αλλάζει τον κόσμο / Erik Izraelewicz, Αθήνα : Κασταλία, 2006, 334σ. ; 21εκ.

Βραβείο μυθιστορήματος του λογοτεχνικού περιοδικού “Ο Αναγνώστης”

Όταν ο Στέφανος συνάντησε την Πέρσα, ήταν ένας ρομαντικός ιδεολόγος. Εκείνη τον πίστεψε και τον αγάπησε. Και τον ακολούθησε. Έπειτα ήρθαν οι διαψεύσεις, οι ματαιώσεις, το παράπονο και ο θυμός. Όμως το ζευγάρι, δείγμα από το σώμα της νεοελληνικής μικροαστικής τάξης, συνεχίζει τη μικρή του ιστορία. Μέχρι να το χτυπήσει η πραγματικότητα με τη δύναμη του κεραυνού: η κόρη τους βρίσκεται προφυλακισμένη, γιατί το αγόρι που αγαπάει σκότωσε αστυνομικό, κι εκείνη δεν καταθέτει εναντίον του. Ανυποχώρητη, κι ας κινδυνεύει να καταδικαστεί: “Γιατί έτσι είναι η αγάπη”.Η συγγραφέας μοιράζει την αφήγηση στους ήρωές της, με μονολόγους που αλληλοσυμπληρώνονται. Πρόσωπα καθημερινά, αυθεντικά, με τη ζωή τους σε εκκρεμότητα, καταθέτουν την επώδυνη πορεία τους. Αναζητούν τα αίτια, πασχίζουν να ερμηνεύσουν τις προθέσεις και τις στάσεις, να ανιχνεύσουν τις τάσεις και τους συσχετισμούς. Και προσπαθούν με έργα και με λόγια, άλλοτε με σκληρές αλήθειες κι άλλοτε με αλληγορίες, να προστατέψουν αυτούς που αγαπούν.Η Νίκη Αναστασέα καταγράφει τον κοινωνικό τους περίγυρο, εστιάζει στον συναισθηματικό τους κόσμο, στο πείσμα και την απελπισία τους, φιλοτεχνεί τις φωτοσκιάσεις των αντιδράσεών τους και τους οδηγεί με δεξιοτεχνία στο αναπάντεχο τέλος.

Πολύ χιόνι μπροστά στο σπίτι / Νίκη Αναστασέα, Αθήνα : Πόλις, 2012, 243σ. ; 21εκ.

Παλιότερα βιβλία της Ν. Αναστασέα στην βιβλιοθήκη μας

Η συγγραφέας μιλάει για το βιβλίο της στον Δ. Μαστρογιαννίτη και την Athens Voice

Βραβείο διηγήματος του λογοτεχνικού περιοδικού “Ο Αναγνώστης”

Ένας νεαρός συζητά με τη νεκρή γιαγιά του.

Ένας υπάλληλος γραφείου μεταμορφώνεται σε συρραπτικό.

Ο Φρανσουά Βιγιόν κάνει μια καινούργια αρχή.

Ο Γιώργος βγαίνει στη σύνταξη.

Δεκαεπτά διηγήματα για τη θολή μεθόριο ανάμεσα στην πραγματικότητα και ό,τι την αναιρεί. Διηγήματα αντλημένα από την ημιορεινή μακεδονική ενδοχώρα, αλλά και διηγήματα για τους ανήλικους ενήλικες του άστεως. Διηγήματα που βρέχονται απ’ τα νερά μιας τεχνητής λίμνης.

Αστείο / Γιάννης Παλαβός, Αθήνα : Νεφέλη, 2012, 109σ. ; 20εκ.

Παλιότερα βιβλία του Γ. Παλαβού στην Βιβλιοθήκη μας

Απόσπασμα από συνέντευξη του συγγραφέα στην Γκέλυ Μαδεμλή και το περιοδικό CITY:

Ποια είναι η ιστορία του πίνακα στο εξώφυλλο -αυτή που αναπαριστά, αλλά και αυτή που κρύβεται πίσω από αυτόν;
Το εξώφυλλο είναι έργο ενός σημαντικού -και δυστυχώς άγνωστου ακόμη- λαϊκού ζωγράφου από το Βελβεντό, του Τάκη Γιαννούσα. Στο κέντρο του πίνακα βλέπουμε μια κοπέλα από το Βελβεντό κατά τη διάρκεια της Κατοχής. Οι Γερμανοί έχουν ντύσει την κοπέλα με τη ναζιστική στολή. Κάτω δεξιά βλέπουμε έναν Γερμανό στρατιώτη. Γύρω-γύρω βλέπουμε σκηνές της κατοχής και της λεηλασίας του Βελβεντού την περίοδο της Κατοχής. Μεγαλώνοντας στο Βελβεντό, ήξερα τον Τάκη Γιαννούσα, αλλά δεν του έδινα μεγάλη σημασία. Ο Γιαννούσας, λόγω προβλημάτων υγείας, είχε δυσκολίες επικοινωνίας με το περιβάλλον. Ήταν ωστόσο αγαπητός στο χωριό -έπαιζε, αυτοδίδακτος, μουσικά όργανα και συνόδευε τα γλέντια, ντυνόταν καρναβάλι τις Απόκριες, τον καλούσαν στις παρέες. Δεν είχα ιδέα ότι ζωγράφιζε. Για πολλά χρόνια θεωρούσα ότι ήταν απλώς μια ιδιάζουσα περίπτωση και προσωπικά, όπως και πολλοί άλλοι στο χωριό, δεν είχα δώσει παραπάνω σημασία. Δεν ήξερα καν ότι ζωγράφιζε. Ο Μορφωτικός Όμιλος Βελβεντού έκανε το 2008 μια έκθεση με έργα του και εντυπωσιάστηκα. Ο Γιαννούσας ήταν σημαντικός καλλιτέχνης. Το έργο του αξίζει να γίνει γνωστό –κι ελπίζω το βιβλίο να βοηθήσει. Όταν είδα το έργο του εξωφύλλου, αμέσως είπα ότι θέλω να το χρησιμοποιήσω ως εξώφυλλο. Το βλέμμα της κοπέλας στον πίνακα, ενώ γύρω της μαίνεται μια πανδαισία χρωμάτων και εικόνων, με συνεπήρε. Ο Γιαννούσας στο μεταξύ πέθανε. Συνάντησα την αδελφή του και ζήτησα την άδεια. Έτσι φτάσαμε στο εξώφυλλο.

Το σκανδιναβικό μοντέλο

Η Σκανδιναβία είναι μια μάλλον μικρή και αραιοκατοικημένη περιοχή στο βόρειο περιθώριο της Ευρώπης. Επί αιώνες, και μέχρι σχετικά πρόσφατα, τις σκανδιναβικές χώρες μάστιζαν η φτώχεια κι η μαζική μετανάστευση στο εξωτερικό. Ωστόσο, από τα μέσα του 20ού αιώνα, η Σκανδιναβία αποτελεί αντικείμενο παγκόσμιου θαυμασμού.

Το διεθνές ενδιαφέρον επικεντρώνεται κυρίως στο περίφημο “σκανδιναβικό μοντέλο”, όπως αυτό εκφράζεται στα πεδία της πολιτικής, της οικονομίας, της κοινωνικής πρόνοιας και των διεθνών σχέσεων. Το σκανδιναβικό μοντέλο είναι σήμερα συνώνυμο της οικονομικής αποτελεσματικότητας, της πολιτικής συναίνεσης και της κοινωνικής αλληλεγγύης, υπό την εγγύηση και στενή καθοδήγηση του κράτους. Η επιτυχία του μοντέλου οδήγησε και τις πέντε σκανδιναβικές χώρες -Σουηδία, Δανία, Φινλανδία, Νορβηγία, Ισλανδία- στην επίτευξη ενός πολύ υψηλού βιοτικού επιπέδου, σε συνθήκες κοινωνικής ειρήνης.

Παρά την επιτυχία του, το σκανδιναβικό μοντέλο υφίσταται στις μέρες μας τις πιέσεις της παγκοσμιοποίησης, της δημογραφικής γήρανσης και της μετανάστευσης. Αρκετοί θεωρούν ότι είναι μοιραίο να παρακμάσει. Για πολλούς, όμως, η ευελιξία που έχει επιδείξει έως τώρα αποτελεί εχέγγυο για το μέλλον – κι αυτό, χάρη στον μοναδικό σκανδιναβικό συνδυασμό ιδεαλισμού και πρακτικού πνεύματος. Το παρόν βιβλίο μελετά τα κύρια γνωρίσματα του σκανδιναβικού μοντέλου και πώς αυτά εξελίχθηκαν τον τελευταίο αιώνα, ενώ ταυτόχρονα εξετάζει τις μελλοντικές προοπτικές του.

Το σκανδιναβικό μοντέλο : αποτελεσματικότητα και αλληλεγγύη, συναίνεση και θεσμικός πειραματισμός / Μαίρη Χίλσον, Ηράκλειο Κρήτης : Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, 2012, 427σ. ; 19εκ.