25η Μαρτίου

Αύριο γιορτάζουμε την 25η Μαρτίου, μια διπλή γιορτή, θρησκευτική και εθνική. Γιορτάζουμε τον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου και την έναρξη της ελληνικής επανάστασης.

Κατά Λουκάν:
“Εν δε τω μηνί τω έκτω απεστάλη ο άγγελος Γαβριήλ υπό του θεού εις πόλιν της Γαλιλαίας, η όνομα Ναζαρέτ, προς παρθένον μεμνηστευμένην ανδρί, ω όνομα Ιωσήφ, εξ οίκου Δαυίδ, και το όνομα της παρθένου Μαριάμ. και εισελθών ο άγγελος προς αυτήν είπεν΄ χαίρε, κεχαριτωμενη’ ο Κύριος μετά σου ευλογημένη συ εν γυναιξίν. η δε ιδούσα διεταράχθη επί τω λόγω αυτού, και διελογίζετο ποταπός είη ο ασπασμός ούτος. και είπεν ο άγγελος αυτή μη φοβού, Μαριάμ’ εύρες γαρ χάριν παρά τω θεώ, και ιδού συλλήψη εν γαστρί και τέξη υιόν, και καλέσεις το όνομα αυτού Ιησούν. ούτος έσται μέγας και υιός υψίστου κληθήσεται, και δώσει αυτώ Κύριος ο Θεός τον θρόνον Δαυίδ του πατρός αυτού, και βασιλεύσει επί τον οίκον Ιακώβ εις τους αιώνας, και της βασιλείας αυτού ουκ έσται τέλος. είπε δε Μαριάμ προς τον Άγγελον’ πώς έσται μοι τούτο, επεί άνδρα ου γινώσκώ; και αποκριθείς ο άγγελος είπεν αυτή’ Πνεύμα Άγιον επελεύσεται επί σε και δύναμις υψίστου επισκιάσει σοι’ διό και το γεννώμενον άγιον κληθήσεται υιός θεού. και ιδού Ελισάβετ η συγγενής σου και αυτή συνειληφυία υιόν εν γήρει αυτής και ούτος μην έκτος εστίν αυτή τη καλουμένη στείρα’ ότι ουκ αδυνατήσει παρά τω θεώ παν ρήμα. είπεν δε Μαριάμ’ ιδού η δούλη Κυρίου’ γένοιτό μοι κατά το ρήμα σου. και απήλθεν απ΄ αυτής ο άγγελος.”

Κατά Σολωμόν Διονύσιον:
“Μητέρα, μεγαλόψυχη στον πόνο και στη δόξα,
Κι αν στο κρυφό μυστήριο ζουν πάντα τα παιδιά σου
Με λογισμό και μ΄όνειρο, τι χάρ΄έχουν τα μάτια,
Τα μάτια τούτα, να σ΄ιδούν μες στο πανέρμο δάσος,
Που ξάφνου σου τριγύρισε τ΄αθάνατα ποδάρια
(Κοίτα) με φύλλα της Λαμπρής , με φύλλα των Βαϊώνε!
Το θεϊκό σου πάτημα δεν άκουσα, δεν είδα,
Ατάραχη σαν ουρανός μ΄ όλα τα κάλλη πόχει,
Που μέρη τόσα φαίνονται και μέρη ΄ναι κρυμμένα΄
Αλλά, θεά, δεν ημπορώ ν΄ ακούσω τη φωνή σου,
Κι ευθύς εγώ τ΄Ελληνικού κόσμου να τη χαρίσω;
Δόξα ΄χ΄ η μαύρη πέτρα του και το ξερό χορτάρι.”

Κατά στρατηγόν Μακρυγιάννη:
“Κι᾿ ὅσα σημειώνω τὰ σημειώνω γιατί δὲν ὑποφέρνω νὰ βλέπω τὸ ἄδικον νὰ πνίγη τὸ δίκιον. Διὰ ῾κεῖνο ἔμαθα γράμματα εἰς τὰ γεράματα καὶ κάνω αὐτὸ τὸ γράψιμον τὸ ἀπελέκητο, ὅτι δὲν εἶχα τὸν τρόπον ὄντας παιδὶ νὰ σπουδάξω· ἤμουν φτωχὸς κ᾿ ἔκανα τὸν ὑπερέτη καὶ τιμάρευα ἄλογα κι᾿ ἄλλες πλῆθος δουλειὲς ἔκανα νὰ βγάλω τὸ πατρικό μου χρέος, ὁποῦ μας χρέωσαν οἱ χαραμῆδες, καὶ νὰ ζήσω κ᾿ ἐγὼ σὲ τούτην τὴν κοινωνίαν ὅσο ἔχω τ᾿ ἀμανέτι τοῦ Θεοῦ εἰς τὸ σῶμα μου. Κι᾿ ἀφοῦ ὁ Θεὸς θέλησε νὰ κάμη νεκρανάστασιν εἰς τὴν πατρίδα μου, νὰ τὴν λευτερώση ἀπὸ τὴν τυραγνίαν τῶν Τούρκων, ἀξίωσε κ᾿ ἐμένα νὰ δουλέψω κατὰ δύναμη λιγώτερον ἀπὸ τὸν χερώτερον πατριώτη μου Ἕλληνα. Γράφουν σοφοὶ ἄντρες πολλοί, γράφουν τυπογράφοι ντόπιοι καὶ ξένοι διαβασμένοι γιὰ τὴν Ἑλλάδα – ἕνα πράμα μόνον μὲ παρακίνησε κ᾿ ἐμένα νὰ γράψω, ὅτι τούτην τὴν πατρίδα τὴν ἔχομεν ὅλοι μαζί, καὶ σοφοὶ καὶ ἀμαθεῖς καὶ πλούσιοι καὶ φτωχοὶ καὶ πολιτικοὶ καὶ στρατιωτικοὶ καὶ οἱ πλέον μικρότεροι ἄνθρωποι· ὅσοι ἀγωνιστήκαμεν, ἀναλόγως ὁ καθείς, ἔχομεν νὰ ζήσωμεν ἐδῶ. Τὸ λοιπὸν δουλέψαμεν ὅλοι μαζί, νὰ τὴν φυλάμεν κι᾿ ὅλοι μαζὶ καὶ νὰ μὴν λέγη οὔτε ὁ δυνατὸς «ἐγώ», οὔτε ὁ ἀδύνατος. Ξέρετε πότε νὰ λέγη ὁ καθεὶς «ἐγώ»; Ὅταν ἀγωνιστῆ μόνος του καὶ φκειάση, ἢ χαλάση, νὰ λέγη ἐγὼ· ὅταν ὅμως ἀγωνίζονται πολλοὶ καὶ φκειάνουν, τότε νὰ λένε «ἐμεῖς». Εἴμαστε εἰς τὸ «ἐμεῖς» κι᾿ ὄχι εἰς τὸ «ἐγώ». Καὶ εἰς τὸ ἑξῆς νὰ μάθωμεν γνώση, ἂν θέλωμεν νὰ φκειάσωμεν χωριόν, νὰ ζήσωμεν ὅλοι μαζί. Ἔγραψα γυμνὴ τὴν ἀλήθεια, νὰ εἰδοῦνε ὅλοι οἱ Ἕλληνες ν᾿ ἀγωνίζωνται διὰ τὴν πατρίδα τους, διὰ τὴν θρησκεία τους, νὰ ἰδοῦνε καὶ τὰ παιδιά μου καὶ νὰ λένε· «Ἔχομεν ἀγῶνες πατρικούς, ἔχομεν θυσίες», ἂν εἶναι ἀγῶνες καὶ θυσίες. Καὶ νὰ μπαίνουν σὲ φιλοτιμίαν καὶ νὰ ἐργάζωνται εἰς τὸ καλό της πατρίδας τους, τῆς θρησκείας τους καὶ τῆς κοινωνίας. Ὅτι θὰ εἶναι καλὰ δικά τους. Ὄχι ὅμως νὰ φαντάζωνται γιὰ τὰ κατορθώματα τὰ πατρικά, ὄχι νὰ πορνεύουν τὴν ἀρετὴ καὶ νὰ καταπατοῦν τὸν νόμον καὶ νά ῾χουν τὴν ἐπιρροὴ γιὰ ἰκανότη.”

Κατά Ρήγαν
«ακόμα τούτη η Άνοιξη, ραγιάδες, ραγιάδες,
Τούτο το καλοκαίρι,
Ώσπου να έλθει ο μόσκοβος να φέρει το σεφέρι,
Μωριά και Ρούμελη».

Κατά Κάλβον:
“Θέλει αρετή και τόλμη η ελευθερία.”

Στη Βιβλιοθήκη θα βρείτε πολλά βιβλία για την τουρκοκρατία και την επανάσταση του 1821.
Και μερικά για την 25 Μαρτίου ειδικά:
Σμυρνιωτάκη Γιάννης, Για τη γιορτή της 25ης Μαρτίου, Σμυρνιωτάκης, 2005
Μέρτζος Νίκος Ι., Το γένος πριν και μετά το ’21: λόγος πανηγυρικός επί τη εθνική εορτή της 25ης Μαρτίου εκφωνηθείς εν τη αιθούση τελετών της εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών, Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών, 2003
Πλασκοβίτης Σπύρος, Η άλλη επανάσταση [Άρθρο]: ομιλία για την 25η Μαρτίου, Σύγχρονη Εκπαίδευση[π] τχ.151, Οκτ.-Δεκ. 2007, σ. 86-98

[tags] Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Βέροιας, Βέροια, 25η Μαρτίου [/tags]

• Σχετικά με το άρθρο