Η απελευθέρωση της τουρκοκρατούμενης Βέροιας

Δύο διαφωτιστικές ομιλίες του Γ.Χ. Χιονίδη επί του θέματος της εισόδου του ελληνικού στρατού στην Βέροια στις 16 Οκτωβρίου 1912.

Διατίθενται στην Δημόσια Βιβλιοθήκη Βέροιας, αλλά και σε ψηφιακή μορφή.

Η απελευθέρωση της Βέροιας και της Νάουσας σύμφωνα με αφηγήσεις αυτοπτών μαρτύρων : (ομιλία) / Γιώργου Χ. Χιονίδη        http://medusa.libver.gr/handle/123456789/2548
Η απελευθέρωση της τουρκοκρατούμενης Βέροιας (16.10.1912) και η διένεξη Ε. Βενιζέλου – Κων/νου : διάλεξη / Γιώργου Χ. Χιονίδη   http://medusa.libver.gr/handle/123456789/2504

Αντίλλαλοι Νεκρών

“Αντίλαλοι νεκρών” του Johan Theorin,
Αστυνομικό μυθιστόρημα
Eκδόσεις Μεταίχμιο, 2012

Μπορείς ποτέ να αποδεχθείς την εξαφάνιση του παιδιού σου; Η Γιούλια Ντάβιντσον δεν τα έχει καταφέρει. Ο πεντάχρονος γιος της εξαφανίστηκε πριν από είκοσι χρόνια στο σουηδικό νησί Έλαντ. Ποτέ δεν βρέθηκε ούτε ίχνος του. Μέχρι που ο γερο-καπετάνιος πατέρας της Γιούλια λαμβάνει με το ταχυδρομείο ένα παιδικό παπούτσι. Αμέσως ο παππούς και η τσακισμένη Γιούλια αρχίζουν να συνθέτουν το πάζλ του παρελθόντος. Όλες οι ενδείξεις οδηγούν σ’ έναν ντόπιο, τον Νιλς Καντ, που είναι γνωστό πως απολάμβανε τον πόνο των άλλων. Αλλά ο Νιλς Καντ έχει πεθάνει ήδη από τη δεκαετία του 1960. Ποιος λοιπόν είναι ο ξένος που περιπλανιέται στις ερημιές του νησιού όταν πέφτει το σκοτάδι; Σύντομα θα φανεί ολοκάθαρα ότι οι έρευνες της Γιούλια έχουν πλησιάσει την αλήθεια πολύ περισσότερο απ’ ό,τι φαντάζεται και ότι κάποιος θέλει να βάλει τέρμα στην αναζήτηση της.

“Καταπληκτικό. Καθώς το διαβάζεις σε κυκλώνει μια αίσθηση απειλής που θεριεύει από σελίδα σε σελίδα”.
(Simon Beckett, συγγραφέας)

“Εντυπωσιακό ντεμπούτο… Εξαιρετική απόδοση ατμόσφαιρας και μοναδική ευαισθησία στην αποτύπωση των οικογενειακών σχέσεων”.
(“Times”)

“Η αφήγησή του αποπνέει ζεστασιά, ενώ η σταδιακή σύνθεση του πάζλ οδηγεί στην αναπάντεχη λύση”.
(“Sunday Telegraph)

Ετικέτες: Theorin Johan, αστυνομική λογοτεχνία, Βέροια, Bιβλιοθήκη Bέροιας, Σουηδική λογοτεχνία

Ό 20ος αιώνας φεύγει οριστικά

Δύο θάνατοι μεγάλων διανοητών του 20ου αιώνα ήρθαν να σημαδέψουν τις πρώτες μέρες του Οκτωβρίου. Απεβίωσαν πλήρεις ημερών ο Μπάρι Κόμονερ, από τους θεμελιωτές της σύγχρονης οικολογίας

https://www.tanea.gr/kosmos/article/?aid=4756528&wordsinarticle=%ce%ba%ce%bf%ce%bc%ce%bf%ce%bd%ce%b5%cf%81

και ο Έρικ Χομπσμπάουμ, σημαντικός ιστορικός που ανανέωσε την θέαση της επιστήμης της ιστορίας στο παρελθόν.

https://www.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_kathremote_1_01/10/2012_463920

https://www.protothema.gr/culture/books/article/?aid=226884

Κι αν όμως η φυσική παρουσία αυτών των ανθρώπων έσβησε, η πνευματική τους προσφορά παραμένει εσαεί, τυπωμένη και διαθέσιμη στον καθένα μας. Η Δημόσια βιβλιοθήκη Βέροιας φιλοξενεί έργα και των δύο αυτών διανοητών. Ενδεικτικά:

Μπάρυ Κόμονερ,  Ο κύκλος που κλείνει / Θεσσαλονίκη : Παρατηρητής, 1992, 323σ. ; 21εκ.

Eric Hobsbawm, Η εποχή των άκρων : ο σύντομος εικοστός αιώνας 1914-1991 / Αθήνα : Θεμέλιο, 1995, 774σ. ; 25εκ.

Eric Hobsbawm, Συναρπαστικά χρόνια μια ζωή στον 20ο αιώνα / Αθήνα : Θεμέλιο, 2002, 493σ. : εικ. ; 24εκ. 

Ετικέτες: Βέροια, Δημόσια Βιβλιοθήκη Βέροιας, Ιστορία 20ου αιώνα, Ερικ Χομπσμπάουμ, Μπ. Κόμμονερ

100 χρόνια από την απελευθέρωση της Μακεδονίας από τον οθωμανικό ζυγό

Ξεκινάνε από τον Οκτώβριο σε όλη την Μακεδονία οι γιορτές μνήμης για τα 100 χρόνια από την απελευθέρωση της από τους οθωμανούς και την προσάρτηση της στο ελληνικό, σέρβικο και βουλγάρικο κράτος. Απελευθέρωση που επετεύχθη με τους 2 Βαλκανικούς πολέμους, 1912-1913.

Όσον αφορά την ελληνική επικράτεια, οι ημερομηνίες απελευθέρωσης έχουν ως εξής:

Απελευθέρωση Λήμνου (8-9 Οκτωβρίου 1912).

Απελευθέρωση Κοζάνης (11 Οκτωβρίου).Απελευθέρωση Κατερίνης και Βέροιας (16 Οκτωβρίου).Απελευθέρωση Θάσου και Ίμβρου (18 Οκτωβρίου 1912).

Θα επανέλθουμε με προτάσεις από τον κατάλογο της Δημόσιας Βιβλιοθήκης Βέροιας που μπορούν να βοηθήσουν στους εορτασμούς. Ξεκινάμε με την εξής πρόταση:

Αστέριος Ι. Τόπης: Βαλκανικοί πόλεμοι 1912-1913 : το φωτογραφικό λεύκωμα των Ρωμαϊδη – Ζέιτζ, Αθήνα: Κέδρος, 2000, 226σ. : εικ. ; 30εκ.    

“Ο F. Zeitz καταγράφει λεπτομερειακά τα πολεμικά γεγονότα των Βαλκανικών Πολέμων, καλύπτοντας όλες τις όψεις τους. Παρών στις σημαντικότερες συγκρούσεις και στις περιοχές γύρω από τα πεδία μαχών. Ο φωτογράφος καταγράφει τα παρασκήνια, μας δίνει πληροφορίες για τη ζωή στους καταυλισμούς, στα μαγειρεία, στην πυροβολαρχία των όλμων. Φυλάκια, οδοφράγματα, σωροί παραδοθέντων τουρκικών όπλων, κατεστραμμένα γεφύρια, παραπήγματα. Οι φωτογραφίες διατηρούν το προνόμιο ενός συγκλονιστικού ρεαλισμού, πλούσιες σε σκηνές δράσης, καταγραμμένες με κοφτερή ματιά, συνθέτουν ένα σύνολο που κυριολεκτικά ρουφιέται και από τους απαιτητικούς θεατές. Το αποτέλεσμα είναι ότι κλείνοντας το βιβλίο πάρα πολλές εικόνες έχουν εντυπωθεί στη μνήμη μας”.

(Το ΒΗΜΑ, Νίνα Κασσιανού, ερευνήτρια φωτογραφικών αρχείων)

Ετικέτες: Βέροια, Δημόσια βιβλιοθήκη Βέροιας, Βαλκανικοί πόλεμοι.

145 χρόνια μετά

Καλό μήνα!

Εκδίδεται την 1η Οκτωβρίου του 1867 ο πρώτος τόμος του έργου του Καρλ Μαρξ: “Το Κεφάλαιο” (πηγή: www.sansimera.gr). 145 χρόνια μετά το βιβλίο τυγχάνει καθολικής αναγνώρισης ως ένα από τα 5 καλύτερα συγγράματα για την ανάλυση και την κατανόηση της καπιταλιστικής οικονομίας. Πέρα όμως από ένα επιστημονικό σύγγραμα το βιβλίο αυτό, αλλά κυρίως ο συγγραφέας και η δράση του συνεχίζουν να προκαλούν έριδες, να συγκινούν ή να οργίζουν.

Οι τόμοι του βιβλίου που έχουν εκδοθεί στα ελληνικά βρίσκονται διαθέσιμοι στα ράφια της Δημόσιας βιβλιοθήκης Βέροιας. Ένα ακόμα βιβλίο που θα φροντίσει για μια εισαγωγή στο έργο και τον συγγραφέα του είναι και το εξής:

Francis Wheen: “Μαρξ το κεφάλαιο : η βιογραφία ενός ημιτελούς αριστουργήματος”, Αθήνα : Ελληνικά Γράμματα, 2006, 169 σελ. 

«Οι φιλόσοφοι έχουν ερμηνεύσει τον κόσμο με διάφορους τρόπους. Το θέμα όμως είναι να τον αλλάξουν», έγραφε ο Καρλ Μαρξ το 1845. Εδώ βρίσκεται η ουσία του “Das Kapital”, αυτής της συναρπαστικής περιγραφής του καινούργιου καπιταλιστικού κόσμου της Βικτοριανής εποχής, οι ιδέες του οποίου έμελλε να επηρεάσουν τις ζωές εκατομμυρίων ανθρώπων και να μεταβάλουν τον ρου της παγκόσμιας ιστορίας. Σε αυτό το βιβλίο ο Francis Wheen αφηγείται με ζωηρές λεπτομέρειες την εικοσάχρονη προσπάθεια του Μαρξ να ολοκληρώσει το ημιτελές αριστούργημα του. Το “Κεφάλαιο” γεννήθηκε σε ένα διαμέρισμα δύο δωματίων στο Σόχο, εν μέσω πολιτικών φιλονικιών και μιας προσωπικής τραγωδίας. Ο πρώτος τόμος δημοσιεύτηκε το 1867, μετά σιωπηρών επαίνων, αλλά μόνο μετά τον θάνατο του Μαρξ θα επηρέαζε σημαντικά στοχαστές, συγγραφείς και επαναστάτες, από τον Τζορτζ Μπέρναρντ Σο ως τον Λένιν.
Ένα ευφυές και καλογραμμένο βιβλίο, που δείχνει ότι, εκτός από μια στεγνή οικονομική πραγματεία, “Το Κεφάλαιο” μπορεί να διαβαστεί σαν ένα γοτθικό μυθιστόρημα, οι ήρωες του οποίου υποδουλώνονται από το τέρας που οι ίδιοι δημιούργησαν: τον καπιταλισμό. Και κάτι άλλο: «όσο υπάρχει καπιταλισμός», λέει ο Wheen, «θα πρέπει πάντα να διαβάσουμε “Το Κεφάλαιο” και φυσικά να προσπαθούμε να το κατανοούμε».

Ετικέτες: Βέροια, Δημόσια Βιβλιοθήκη, Μαρξισμός

Η εργασία σήμερα

Πιο επίκαιρα από ποτέ στην αυγή του 21ου αιώνα τα ζητήματα της οργάνωσης της εργασίας, της ανεργίας, των εργασιακών δικαιωμάτων. Ενδεικτικά προτείνουμε από την συλλογή της Δημόσιας βιβλιοθήκης Βέροιας:

Πήτερ Φ. Ντράκερ, Μετακαπιταλιστική κοινωνία – Αθήνα: Gutenberg, 1996, 281σ.,21εκ.

Η εποχή μας μπορεί να παρομοιαστεί μ’ ένα τεντωμένο τόξο: η τροχιά του βέλους που σύντομα θα εκτοξευτεί είναι προδιαγεγραμμένη. Μένει μόνο να εκτιμηθεί ποιος ακριβώς θα είναι, ή πρέπει να είναι, ο στόχος. Ο συγγραφέας, με μια σπάνια διορατικότητα και όλη την απαραίτητη σκευή, γράφει ένα νέο είδος πρωθύστερης ιστορίας. Δεν προμαντεύει, όπως λέει και ο ίδιος, αλλά απλώς περιγράφει. Δε μελλοντολογεί, αλλ’ απευθύνει στον καθένα μας μια “πρόσκληση σε δράση εδώ και τώρα”. Η νέα κοινωνία που δημιουργείται σήμερα, μετά την πτώση του καπιταλισμού ως κυρίαρχης κοινωνικής πραγματικότητας και του μαρξισμού ως κυρίαρχης κοινωνικής ιδεολογίας, η ήδη παρούσα μετακαπιταλιστική κοινωνία, θα ‘ναι είτε η κοινωνία των γνώσεων, σύμφωνα με τις πλέον αισιόδοξες αναλύσεις, είτε κάτι άλλο… Γι’ αυτό και, πριν τη βιώσουμε, καλό είναι να έχουν τεθεί ήδη ορισμένες ερωτήσεις σε κείνους που θα κληθούν ούτως ή άλλως να τις απαντήσουν αύριο. Η ιστορία πια γράφεται γρηγορότερα από ποτέ. Κι ο κόσμος που έρχεται ίσως είναι ήδη μπροστά μας: σ’ ένα αυριανό τώρα. Και δεν θα περιμένει για πολύ.

Hannah Arendt, Η ανθρώπινη κατάσταση – Αθήνα: Γνώση, 1986, 438σ., 21εκ.

Η διάγνωση της “ανθρώπινης κατάστασης”, που επιχειρεί στο βιβλίο αυτό μια από τις πιο ευαίσθητες και εύστροφες παρατηρήτριες του αιώνα μας, προσπαθεί να κάνει κατανοητό τον χαρακτήρα των σημερινών βιομηχανικών κοινωνιών, φωτίζοντας παράλληλα τρεις θεμελιώδεις εκδηλώσεις της ανθρώπινης ύπαρξης γενικά: το μόχθο, την εργασία και την πράξη. Ως ιστορική αφετηρία χρησιμεύει η αντιπαράθεση της αρχαίας (και προπαντός της αρχαιοελληνικής) κοινωνίας, στην οποία αφιερώνονται εκτεταμένες αναλύσεις, με τις τεράστιες αλλαγές που συνεπέφερε η νεότερη επιστημονική και τεχνική επανάσταση, αλλάζοντας συνάμα ριζικά τις αρχαίες αντιλήψεις για τον ρόλο της εργασίας στην ανθρώπινη ζωή και για τις σχέσεις θεωρίας και πράξης. Τέλος συζητιούνται προβλήματα κεντρικά σε κάθε σύγχρονή μας ανθρωπολογία και κοινωνιολογία, όπως ο αυτοματισμός της παραγωγής και ο καταναλωτισμός.

Αλέξης  Ιωαννίδης, Ο αινιγματικός χρόνος της μισθωτής εργασίας – Αθήνα: Παπαζήσης, 2009, 227σ., 21εκ.

Ο χρόνος εργασίας αποκτάει και πάλι πρωταγωνιστικό ρόλο στην οικονομία και στη ζωή μας, αφού μετά από αιώνες μείωσης έχει αρχίσει να αυξάνει ξανά. Η αρνητική αυτή εξέλιξη αιφνιδιάζει κάποιες οικονομικές θεωρίες. Το βιβλίο αυτό συγκρίνει τις διαφορετικές θεωρίες για το χρόνο εργασίας και προτείνει μία νέα προσέγγιση που μπορεί να εξηγήσει τόσο τη μακροχρόνια μείωση όσο και την τάση αύξησής του. Ταυτόχρονα αποτελεί μία συγκριτική παρουσίαση της Μαρξιστικής και της νεοκλασικής προσέγγισης των Οικονομικών της Εργασίας.

Πωλ Λαφάργκ, Το δικαίωμα στην τεμπελιά – Αθήνα: Ελεύθερος Τύπος, 1981, 52σ., 21εκ. 

Να δουλεύουμε λιγότερες ώρες για να έχουμε περισσότερο ελεύθερο χρόνο και ως εκ τούτου να είμαστε πιο ευτυχισμένοι. Αυτή είναι εν συντομία η ιδέα που παρουσίασε ο Λαφάργκ σ’ αυτό το σύντομο σύγγραμμα, ένα από τα πιο οξυδερκή και πιο διαδεδομένα της σοσιαλιστικής φιλολογίας. Προάγγελος της μείωσης του ωραρίου εργασίας, ο γαμπρός του Μαρξ υποστήριζε μια νέα ηθική της εργασίας, ξένη προς την πολιτισμική αλλοτρίωση και την οικονομική εκμετάλλευση.

 “Μια αλλόκοτη τρέλα διακατέχει τις εργατικές τάξεις των εθνών στα οποία βασιλεύει ο καπιταλιστικός πολιτισμός. Η τρέλα αυτή είναι ο έρωτας για τη δουλειά, το θανατηφόρο πάθος για τη δουλειά, που φτάνει μέχρι την εξάντληση των ζωτικών δυνάμεων του ατόμου και των απογόνων του.

Για να δοθεί δουλειά σε όλους τους ακαμάτηδες της τωρινής κοινωνίας, για να μπορέσει να αναπτυχθεί απεριόριστα ο βιομηχανικός εξοπλισμός, θα πρέπει η εργατική τάξη να αναπτύξει απεριόριστα τις καταναλωτικές της ικανότητες.

Αν η εργατική τάξη, ξεριζώνοντας από την καρδιά της το διεστραμμένο πάθος που την κυβερνά και διαστρεβλώνει τη φύση της, ύψωνε το ανάστημά της για να σφυρηλατήσει έναν ατσάλινο νόμο που θα απαγόρευε σε όλους να δουλεύουν περισσότερο από τρεις ώρες την ημέρα, η γη θα ένιωθε να γεννιέται πάνω της ένας καινούριος κόσμος…”