Τάσος Ζωγράφος : σκηνικό ζωής

“Ο βασιλιάς απέθανε, ζήτω ο βασιλιάς” είχε πει στις αρχές της δεκαετίας του ’50 ο Νίκος Κούνδουρος στον σκηνογράφο Τάσο ζωγράφο, όταν του ζήτησε να κάνει τα σκηνικά για τον “Δράκο”. Εννοούσε ο σκηνοθέτης πως ο κινηματογράφος έπαιρνε το πάνω χέρι σε σχέση με το θέατρο και είναι αλήθεια πως στις επόμενες δυο δεκαετίες το άστρο του σινεμά έλαμψε στην Ελλάδα, παρεξηγημένο μια εποχή, ξαναπαίρνει σήμερα πια τη θέση που του πρέπει.Από τον “Δράκο” και δώθε ο Τάσος Ζωγράφος έκανε τα σκηνικά και τα κουστούμια για τουλάχιστον 200 ταινίες και 150 θεατρικά έργα, συμμετέχοντας για ότι αφορά τις πρώτες στην εδραίωση του πάλαι ποτέ ελληνικού εμπορικού κινηματογράφου αλλά και δουλεύοντας στη συνέχεια στο πλευρό των νέων σκηνοθετών που ξανάδωσαν ζωή στις σκοτεινές αίθουσες.Εργάστηκε σταθερά με τον Θανάση Βέγγο, έκανε τα σκηνικά για τις περισσότερες από τις ταινίες του Νίκου Ξανθόπουλου, άνοιξε δρόμους με τη “Συνοικία το όνειρο”, δούλεψε με τον Κώστα Φέρη κ.ά..Στο θέατρο ξεκίνησε πολύ νωρίτερα ως βοηθός του Γιάννη Τσαρούχη ήδη από τη δεκαετία του ’40 και συνέχισε να το υπηρετεί σταθερά και μετά την αλλαγή του αιώνα.Στο “Σκηνικό ζωής” ο αναγνώστης θα παρακολουθήσει την περιπέτεια του Τάσου Ζωγράφου στην τέχνη μέσα από δεκάδες ανέκδοτα ντοκουμέντα που φωτίζουν μια ολόκληρη εποχή και τους ανθρώπους που έζησαν και μεγαλούργησαν κατά τη διάρκειά της. Οι πρωταγωνιστές αλλά και οι χαρακτηριστικοί τύποι που δούλεψαν πίσω από τις κάμερες επιστρέφουν ολοζώντανοι για να πουν τις ιστορίες τους.Παράλληλα ο αναγνώστης θα ζήσει ξανά τη νεώτερη ελληνική ιστορία μέσα από τα μάτια ενός από τους ανθρώπους που συνειδητά και από πολύ μικρός τάχτηκε να φυλάει Θερμοπύλες.

Τάσος Ζωγράφος : σκηνικό ζωής : βιογραφία / Χρήστος Σιάφκος   Αθήνα : Ελληνικά Γράμματα, 2009  254σ. ; 24εκ.

Ο σκηνογράφος – πρωταθλητής  των  200 ταινιών:

Στη σκηνή, μπρος πάμε

Το νέο βιβλίο του Werner Muller είναι ένα ευφάνταστο, ζωντανό βιβλίο θεατρικού παιχνιδιού, όπως άλλωστε υποδηλώνει και ο τίτλος του.

Aπευθύνεται σε κοινό ευρύτερο αυτού των ανθρώπων του θεάτρου και είναι κατάλληλο για όλους όσους ασχολούνται με την ανάπτυξη της δημιουργικής φαντασίας μέσω του θεάτρου, εφήβους, γονείς, ερασιτεχνικές και επαγγελματικές θεατρικές ομάδες.

Tο βιβλίο περιέχει πλούσιο υλικό θεατρικής άσκησης, επεξεργασμένο με βάση τις αρχές του θεάτρου του σώματος, και αποτελεί χρήσιμο οδηγό θεατρικής πρακτικής για κάθε ενδιαφερόμενο. Προτείνει τρόπο εργασίας σκηνών, ιστορικών, μουσικών θεμάτων, παραμυθιών, αστείων κ.ά. και συστηματικά αποτρέπει τη μίμηση ή την αναπαραγωγή τους.

Στη σκηνή, μπρος, πάμε : ένα βιβλίο θεατρικού παιχνιδιού για παιδιά, εφήβους, γονείς και δασκάλους / Werner Muller. Θεσσαλονίκη : University Studio Press, 2007 .210σ. : εικ. ; 22εκ.

Μικρά συζυγικά εγκλήματα

Αυτό το μικρό βιβλίο του E. E. Schmitt , με  θαυμάσιους  διαλόγους,πλοκή και χαρακτήρες θα σας ενθουσιάσει και δε θα το αφήσετε από τα χέρια σας.Ο συγγραφέας καταφέρνει μέσα σε λίγες σελίδες, να  μας  θυμίσει τι είναι αυτό που κάνει τα ζευγάρια να   εξακολουθούν να είναι μαζί …

Καταλήγουν, άραγε, τα ζευγάρια να θυμίζουν συνευρέσεις δολοφόνων; Βλέποντας μια γυναίκα κι έναν άντρα, αναρωτιόμαστε ποτέ ποιος θα σκοτώσει πρώτος τον άλλο;Η Λίζα και ο Ζιλ ζουν μαζί από πολύ παλιά. Συνέπεια μιας πτώσης, ο Ζιλ παθαίνει αμνησία. Πρέπει να τα ξαναμάθει όλα απ’ την αρχή, να ανακαλύψει εκ νέου την προσωπικότητα και το παρελθόν του. Ανήσυχος, ακούει τη Λίζα να σκιαγραφεί το φανταστικό πορτρέτο του ίδιου του του εαυτού, της συντροφικότητάς τους, του έρωτά τους που έχει επιβιώσει… Κι αν κάποιος απ’ τους δυο λέει ψέμματα; Κι αν αυτά τα τρυφερά λόγια αγάπης προοιωνίζονται μια λυσσαλέα σύγκρουση;

Μια μαύρη κωμωδία γεμάτη εκπλήξεις και ανατροπές, όπου οι χαριεντισμοί μεταλλάσσονται σε πόλεμο ολοκληρωτικής εξόντωσης.

Μικρά συζυγικά εγκλήματα / Ερίκ-Εμανουέλ Σμιτ.  Αθήνα : Opera, 2004.  134σ. ; 21εκ. 

Ο Eric – Emmanuel Schmitt γεννήθηκε στη Λυόν το 1960. Ο πατέρας του ήταν μποξέρ, η μητέρα του πρωταθλήτρια στίβου. Σπούδασε φιλοσοφία στην Ecole Normale Superieure. Είναι ο σημαντικότερος γάλλος θεατρικός συγγραφέας της τελευταίας δεκαετίας. Έργα του έχουν ανέβει στις σκηνές τριάντα τουλάχιστον χωρών, από την Ιαπωνία και την Ισπανία μέχρι τη Γερμανία και τις Η.Π.Α. Εκτός από θέατρο, έχει συγγράψει μυθιστορήματα και δοκίμια.

Τίτλοι στη βάση Βιβλιονέτ

(2009) Όταν ήμουν έργο τέχνης, Opera

(2007) Το παιδί του Νώε, Opera

(2007) Το ωραιότερο βιβλίο του κόσμου, Opera

(2005) Η ζωή μου με τον Μότσαρτ, Opera

(2004) Μικρά συζυγικά εγκλήματα, Opera

(2003) Η άλλη εκδοχή, Εκδόσεις Καστανιώτη

(2003) Πού πάει η φλόγα όταν σβήνει;, Opera

(2002) Αγαπητέ Θεέ, Opera

(2002) Ο κύριος Ιμπραήμ και τα άνθη του Κορανίου, Opera

(2001) Το κατά Πιλάτον Ευαγγέλιον, Περίπλους

Συμμετοχή σε συλλογικά έργα

(2002) Ευρωπαϊκό θέατρο, Εκδόσεις Καστανιώτη

Για ένα νεανικό δημιουργικό θέατρο

Το βιβλίο αυτό αποτελεί πρακτικό βοήθημα για όσους καθοδηγούν νεανικές θεατρικές ομάδες έχοντας στόχο ένα δημιουργικό θέατρο. Λέγοντας δημιουργικό θέατρο εννοούμε περισσότερο την ερευνητική εργασία και δημιουργική δράση κατά τη διάρκεια της διδασκαλίας και προετοιμασίας της ομάδας, παρά την επιδίωξη του τελικού αποτελέσματος στο ανέβασμα μιας παράστασης.
Στο βιβλίο περιλαμβάνονται παιχνίδια προετοιμασίας, παιχνίδια κινητοποίησης και ενεργοποίησης, παιχνίδια για να γνωριστούν καλύτερα τα μέλη της ομάδας, ασκήσεις για τη βελτίωση της επικοινωνίας μεταξύ τους, ασκήσεις δυναμικών εικόνων και σωματικής έκφρασης, ασκήσεις για την ανάπτυξη χαρακτήρων, παιχνίδια ρόλων κ.λπ. Εύκολα ο αναγνώστης θα διαπιστώσει τον πρωτεύοντα ρόλο που έχουν οι αυτοσχεδιασμοί, οι ασκήσεις σωματικής έκφρασης, καθώς και οι δραστηριότητες που έχουν στόχο την ανάπτυξη της ομαδικότητας και της συνενοχής.
Τόσο τα απλά παιχνίδια όσο και οι πιο σύνθετες ασκήσεις και τεχνικές περιγράφονται αυτοτελώς. Ο εμψυχωτής ή ο δάσκαλος θεάτρου μπορεί να επιλέγει όσες του χρειάζονται κάθε φορά για να σχεδιάζει το δικό του μάθημα-εργαστήριο ανάλογα με το θέμα, το επίπεδο και τη δυναμική της ομάδας του.
Δουλεύοντας δημιουργικά και επινοητικά δίνουμε την ευκαιρία στα μέλη της ομάδας να χρησιμοποιήσουν τον εαυτό τους ταυτόχρονα σαν αφετηρία και σαν αντικείμενο μελέτης. Αφήνουμε ζωτικό χώρο ώστε κάθε μέλος να εκπαιδεύεται, να εξελίσσεται, να καταθέτει και να εισπράττει απόψεις μέσα στα πλαίσια μιας συλλογικής διαδικασίας που στηρίζεται στο αξίωμα «Δεν πετάμε τίποτα».

Για ένα νεανικό δημιουργικό θέατρο : ασκήσεις, παιχνίδια, τεχνικές : ενα πρακτικό βοήθημα για εμψυχωτές θεατρικών ομάδων και εκπαιδευτικούς / Γκόβας Νίκος, Αθήνα : Μεταίχμιο, 2002, 210σ. ; 30εκ.

Παγκόσμια Ημέρα Θεάτρου

Άλλη μια παγκόσμια ημέρα, η οποία ξεχωρίζει για τον τρόπο με τον οποίο οργανώνεται ο εορτασμός της. Ο εορτασμός της Παγκόσμιας Ημέρας Θεάτρου καθιερώθηκε το 1962 από το Διεθνές Ινστιτούτο Θεάτρου (Δ.Ι.Θ.).  Γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 27 Μαρτίου από την παγκόσμια θεατρική κοινότητα. Το Εκτελεστικό Συμβούλιο του Δ.Ι.Θ. επιλέγει κάθε φορά μια διεθνώς αναγνωρισμένη προσωπικότητα του θεάτρου από μια χώρα-μέλος του για να γράψει μήνυμα, το οποίο διαβάζεται σε όλα τα θέατρα και μεταδίδεται από τα Μ.Μ.Ε σε όλον τον κόσμο. Το μήνυμα για την Παγκόσμια Ημέρα Θεάτρου έχουν γράψει μεταξύ άλλων οι: Ζαν Κοκτώ, Άρθουρ Μίλλερ, Λώρενς Ολίβιε, Ζαν Λουί Μπαρώ, Πήτερ Μπρουκ, Πάμπλο Νερούδα, Ευγένιος Ιονέσκο, Λουκίνο Βισκόντι, Μάρτιν Έσλιν, Ιάκωβος Καμπανέλλης, Αριάν Μνουσκίν, Ρομπέρ Λεπάζ, Αουγκούστο Μποάλ, Τζούντι Ντεντς, Τζον Μάλκοβιτς κ.ά.
Φέτος το μήνυμα έγραψε ο Ιταλός κωμικός, συγγραφέας, θεατρικός σκηνοθέτης, συνθέτης και βραβευμένος με το Βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας Ντάριο Φο.
Το μήνυμα της Παγκόσμιας Ημέρας Θεάτρου διαβάζεται σε κάθε θέατρο πριν από την παράσταση της 27^ης Μαρτίου.(διαβάστε το μήνυμα του Ντάριο Φο από την όμορφη σελίδα του Ελληνικού Κέντρου του Δ.Ι.Θ.).

Η παγκόσμια ημέρα θεάτρου εορτάζεται και στην Βέροια με την Εβδομάδα Θεάτρου που “τρέχει” στην Αντωνιάδειο Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών από τις 25 εως τις 31 Μαρτίου με πλούσιο και πολύ ενδιαφέρον πρόγραμμα.

Θα σας προτείνουμε από τα ράφια της Δημόσιας Βιβλιοθήκης Βέροιας τα βιβλία 3 ανθρώπων που αγάπησαν το θέατρο και δημιούργησαν μέσα σε αυτό την δική τους πορεία. Είναι απλώς ενδεικτικοί τίτλοι και για λόγους συντομίας δεν μπορούμε να περιλάβουμε και αντίστοιχα βιβλία των Αλέξη Μινωτή, Άννας Συνοδινού, Καρόλου Κουν, Σωτήρη Σπαθάρη, Κώστα Καζάκου κ.α.

Παραμύθια πέραν της όψεως / Διονύσης Φωτόπουλος, Αθήνα : Καστανιώτης, 1990, 282σ. ; 21εκ.

Μέσα στα τελευταία 15 χρόνια, συγκεντρώθηκε μια σειρά από μαγνητοφωνημένες συζητήσεις, άλλες που ξεκίναγαν τυχαία και άλλες που προκαλούνταν επί τούτου, για να γίνουν κάποια στιγμή βιβλία χωρίς αρχή και τέλος, έτσι, σαν κατάθεση μιας εποχής που χάνεται. Προσπάθησα να διατηρήσω, μέσα απ’ αυτές τις μικρές ιστορίες, αυτά τα θραύσματα μνήμης, όσο μπορεί κανείς, ένα ελάχιστο κλίμα από την γοητεία της αφήγησης, πράγμα απίθανα δύσκολο, χωρίς την χάρη, την μορφή και την φωνή αυτών των μοναδικών όντων. Προσπάθησα να αφαιρέσω από τις αφηγήσεις τα περιττά, αλλά να μη διορθώσω την σύνταξη και τις ατέλειες του προφορικού λόγου που η ανέμελη συζήτηση προκαλούσε. Δεν άλλαξα ακόμη και τις δύο συζητήσεις στον ενικό, παρ’ όλο που είναι κάτι που απεχθάνομαι. Μερικές φορές, οι ομιλητές επαναλαμβάνουν εικόνες και περιστατικά· ακόμα και αυτές τις επαναλήψεις δεν θέλησα να τις αφαιρέσω, αφού η μία συζήτηση απ’ την άλλη απείχαν σε χρόνο και η ίδια εικόνα στην ροή της κάθε διήγησης, έπαιρνε άλλο χρώμα. Το βιβλίο ανήκει σ’ αυτούς που ξεκίνησαν το όνειρο, σ’ αυτούς που χωρίς συνδικαλισμούς και κοινοτυπίες μας παρέσυραν κατά καιρούς να αφεθούμε στην μαγεία του θεάτρου. Μακάρι να υπάρχουν πάντα…

Δ. Φωτόπουλος

Από σκηνής και από πλατείας / Ιάκωβος Καμπανέλλης, Αθήνα : Καστανιώτης, 1990, 206σ. ; 21εκ.

Από τη ζωή του Οιδίποδα ο Σοφοκλής παίρνει και φέρνει στη σκηνή την ημέρα κρίσεως του ήρωά του.

Τις ημέρες κρίσεως του Άμλετ μας φανερώνει κι ο Σαίξπηρ και το ίδιο συμβαίνει σε όλα τα μεγάλα και σημαντικά θεατρικά έργα, αρχαία, παλιά και σύγχρονα.

Αυτές οι ημέρες κρίσεως των θεατρικών προσώπων εμένα μου θυμίζουν το «εν ημέρα κρίσεως» της χριστιανικής θρησκείας μας. Αυτήν την ημέρα που ονομάζεται και «δευτέρα παρουσία». Γιατί όμως «δευτέρα παρουσία»; Αν η πρώτη είναι η εδώ στη γη, στη ζωή, και η «δευτέρα» στον άλλο κόσμο, η μετά θάνατον, τότε αυτή η δεύτερη είναι μια αναπαραγωγή, μια αναπαράσταση για να κριθεί ο παρουσιαζόμενος και να πάει στην κόλαση ή στον παράδεισο.

Μπορεί να μοιάζει παιδικά αφελής αυτή η σκέψη, αλλά τη βρίσκω ερεθιστική. Και μου αρέσει να πιστεύω ότι αυτό το πανάρχαιο επινόημα για μετά θάνατον ζωή διαχωρισμένη σε κόλαση και σε παράδεισο, συνέπεια τραγικής ανάγκης του ανθρώπου να θέλει μια μεταφυσική συνέχειά του, είναι και η πρώτη μορφή θεάτρου και ίσως και η μήτρα του. Και η σκηνή του θεάτρου, με όσα αναπαρασταίνονται εκεί, δεν είναι «άλλος κόσμος» και «άλλη ζωή»; Δεν είναι μια μεταπραγματική παρουσία και κρίση; Δεν είναι μια μορφή κόλασης και παραδείσου επί γης, μεταφερμένων απ’ τα θεολογικά στα κοινωνικά μας μέτρα; Δηλώνω αδυναμία να πάω αυτόν τον συλλογισμό πιο πέρα. Αλλά έστω κι ως εδώ, μου φτάνει για να νιώθω τι υπέροχο και τρομερό παιχνίδι δόθηκε σε μας τους ανθρώπους του θεάτρου για να παίζουμε.

Θέατρο . μοναξιά, δεξιοτεχνία, εξέγερση / Eugenio Barba, Αθήνα : KOAN, 2001, 397σ. : εικ. ; 21εκ.

… Δεν πρέπει κανείς να ρωτά τι σημαίνει θέατρο… Πρέπει να ρωτά τι σημαίνει θέατρο για μένα…
… Μεγάλωσα στη Νότια Ιταλία. Ενηλικιώθηκα στη Νορβηγία ως μετανάστης. Η θεατρική μου διαμόρφωση έλαβε χώρα στην Πολωνία. Το θέατρο που έχω ιδρύσει είναι δανέζικο. Αλλά μέσα στις ομάδες της Λατινικής Αμερικής αισθάνομαι σαν στο σπίτι μου…
…Πιστεύω ότι συνεχίζω να κάνω θέατρο μετά τριάντα χρόνια επειδή τα πόδια μου και τα πόδια των ηθοποιών μου δεν είναι κουρασμένα. Μας ωθούν προς το σημείο εκείνο που δεν μπορούμε να φθάσουμε…
…Συνεχίζω να κάνω θέατρο επειδή μπορώ να απευθύνομαι σε θεατές που θέλουν να βρίσκονται αντιμέτωποι με κάτι το οποίο αφήνει, μυστικά, ίχνη σ’ εκείνο το μέρος του εαυτού τους που ζει σε εξορία…

(Εουτζένιο Μπάρμπα)

Η έκθεση «Θέατρο, μια τέχνη τεχνών του Κέντρου Πολιτισμού «Ελληνικός Κόσμος» στη Δημόσια Βιβλιοθήκη της Βέροιας

Από την Πέμπτη 10 Νοεμβρίου 2011 φιλοξενείται στη Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη της Βέροιας, η έκθεση του Κέντρου Πολιτισμού «Ελληνικός Κόσμος», «Θέατρο, μία τέχνη τεχνών». Η έκθεση θα διαρκέσει έως και το Σάββατο 17 Δεκεμβρίου 2011 και πραγματοποιείται με την αποκλειστική χορηγία της Eurobank EFG.  Σκοπός της έκθεσης είναι οι επισκέπτες να έλθουν σε επαφή με την τέχνη του θεάτρου, να προσεγγίσουν τη σχέση του με τις άλλες τέχνες, αλλά και να παρακολουθήσουν την ιστορία του, από τη γέννηση της αρχαίας τραγωδίας μέχρι τις μέρες μας.

Η έκθεση βασίζεται σε εκτεταμένη θεατρολογική έρευνα και πλαισιώνεται από αρχειακό υλικό που προσέφεραν ιδιώτες και φορείς, με κυριότερους το Εθνικό Θέατρο και το Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ίδρυμα (Π.Λ.Ι.) Μεγάλες «σχολές» του θεάτρου, σημαντικοί δραματουργοί, σπουδαία έργα και αξιόλογοι ρόλοι παρουσιάζονται μέσα από εκθέματα, εξοικειώνοντας τον επισκέπτη με την ιστορία του δυτικού θεάτρου, αλλά και του ελληνικού, από την Αρχαιότητα έως τις μέρες μας. Μεταξύ άλλων, η έκθεση περιλαμβάνει κείμενα, φωτογραφίες, μουσική, μακέτες κτηρίων, σκηνικών και κοστουμιών, μάσκες, φιγούρες Καραγκιόζη, κούκλες, κοστούμια και προγράμματα παραστάσεων.

[tags]Βέροια, Δημόσια Βιβλιοθήκη Βέροιας, Θέατρο, Έκθεση, Ελληνικός Κόσμος[/tags]