Ό 20ος αιώνας φεύγει οριστικά

Δύο θάνατοι μεγάλων διανοητών του 20ου αιώνα ήρθαν να σημαδέψουν τις πρώτες μέρες του Οκτωβρίου. Απεβίωσαν πλήρεις ημερών ο Μπάρι Κόμονερ, από τους θεμελιωτές της σύγχρονης οικολογίας

https://www.tanea.gr/kosmos/article/?aid=4756528&wordsinarticle=%ce%ba%ce%bf%ce%bc%ce%bf%ce%bd%ce%b5%cf%81

και ο Έρικ Χομπσμπάουμ, σημαντικός ιστορικός που ανανέωσε την θέαση της επιστήμης της ιστορίας στο παρελθόν.

https://www.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_kathremote_1_01/10/2012_463920

https://www.protothema.gr/culture/books/article/?aid=226884

Κι αν όμως η φυσική παρουσία αυτών των ανθρώπων έσβησε, η πνευματική τους προσφορά παραμένει εσαεί, τυπωμένη και διαθέσιμη στον καθένα μας. Η Δημόσια βιβλιοθήκη Βέροιας φιλοξενεί έργα και των δύο αυτών διανοητών. Ενδεικτικά:

Μπάρυ Κόμονερ,  Ο κύκλος που κλείνει / Θεσσαλονίκη : Παρατηρητής, 1992, 323σ. ; 21εκ.

Eric Hobsbawm, Η εποχή των άκρων : ο σύντομος εικοστός αιώνας 1914-1991 / Αθήνα : Θεμέλιο, 1995, 774σ. ; 25εκ.

Eric Hobsbawm, Συναρπαστικά χρόνια μια ζωή στον 20ο αιώνα / Αθήνα : Θεμέλιο, 2002, 493σ. : εικ. ; 24εκ. 

Ετικέτες: Βέροια, Δημόσια Βιβλιοθήκη Βέροιας, Ιστορία 20ου αιώνα, Ερικ Χομπσμπάουμ, Μπ. Κόμμονερ

100 χρόνια από την απελευθέρωση της Μακεδονίας από τον οθωμανικό ζυγό

Ξεκινάνε από τον Οκτώβριο σε όλη την Μακεδονία οι γιορτές μνήμης για τα 100 χρόνια από την απελευθέρωση της από τους οθωμανούς και την προσάρτηση της στο ελληνικό, σέρβικο και βουλγάρικο κράτος. Απελευθέρωση που επετεύχθη με τους 2 Βαλκανικούς πολέμους, 1912-1913.

Όσον αφορά την ελληνική επικράτεια, οι ημερομηνίες απελευθέρωσης έχουν ως εξής:

Απελευθέρωση Λήμνου (8-9 Οκτωβρίου 1912).

Απελευθέρωση Κοζάνης (11 Οκτωβρίου).Απελευθέρωση Κατερίνης και Βέροιας (16 Οκτωβρίου).Απελευθέρωση Θάσου και Ίμβρου (18 Οκτωβρίου 1912).

Θα επανέλθουμε με προτάσεις από τον κατάλογο της Δημόσιας Βιβλιοθήκης Βέροιας που μπορούν να βοηθήσουν στους εορτασμούς. Ξεκινάμε με την εξής πρόταση:

Αστέριος Ι. Τόπης: Βαλκανικοί πόλεμοι 1912-1913 : το φωτογραφικό λεύκωμα των Ρωμαϊδη – Ζέιτζ, Αθήνα: Κέδρος, 2000, 226σ. : εικ. ; 30εκ.    

“Ο F. Zeitz καταγράφει λεπτομερειακά τα πολεμικά γεγονότα των Βαλκανικών Πολέμων, καλύπτοντας όλες τις όψεις τους. Παρών στις σημαντικότερες συγκρούσεις και στις περιοχές γύρω από τα πεδία μαχών. Ο φωτογράφος καταγράφει τα παρασκήνια, μας δίνει πληροφορίες για τη ζωή στους καταυλισμούς, στα μαγειρεία, στην πυροβολαρχία των όλμων. Φυλάκια, οδοφράγματα, σωροί παραδοθέντων τουρκικών όπλων, κατεστραμμένα γεφύρια, παραπήγματα. Οι φωτογραφίες διατηρούν το προνόμιο ενός συγκλονιστικού ρεαλισμού, πλούσιες σε σκηνές δράσης, καταγραμμένες με κοφτερή ματιά, συνθέτουν ένα σύνολο που κυριολεκτικά ρουφιέται και από τους απαιτητικούς θεατές. Το αποτέλεσμα είναι ότι κλείνοντας το βιβλίο πάρα πολλές εικόνες έχουν εντυπωθεί στη μνήμη μας”.

(Το ΒΗΜΑ, Νίνα Κασσιανού, ερευνήτρια φωτογραφικών αρχείων)

Ετικέτες: Βέροια, Δημόσια βιβλιοθήκη Βέροιας, Βαλκανικοί πόλεμοι.

Η εργασία σήμερα

Πιο επίκαιρα από ποτέ στην αυγή του 21ου αιώνα τα ζητήματα της οργάνωσης της εργασίας, της ανεργίας, των εργασιακών δικαιωμάτων. Ενδεικτικά προτείνουμε από την συλλογή της Δημόσιας βιβλιοθήκης Βέροιας:

Πήτερ Φ. Ντράκερ, Μετακαπιταλιστική κοινωνία – Αθήνα: Gutenberg, 1996, 281σ.,21εκ.

Η εποχή μας μπορεί να παρομοιαστεί μ’ ένα τεντωμένο τόξο: η τροχιά του βέλους που σύντομα θα εκτοξευτεί είναι προδιαγεγραμμένη. Μένει μόνο να εκτιμηθεί ποιος ακριβώς θα είναι, ή πρέπει να είναι, ο στόχος. Ο συγγραφέας, με μια σπάνια διορατικότητα και όλη την απαραίτητη σκευή, γράφει ένα νέο είδος πρωθύστερης ιστορίας. Δεν προμαντεύει, όπως λέει και ο ίδιος, αλλά απλώς περιγράφει. Δε μελλοντολογεί, αλλ’ απευθύνει στον καθένα μας μια “πρόσκληση σε δράση εδώ και τώρα”. Η νέα κοινωνία που δημιουργείται σήμερα, μετά την πτώση του καπιταλισμού ως κυρίαρχης κοινωνικής πραγματικότητας και του μαρξισμού ως κυρίαρχης κοινωνικής ιδεολογίας, η ήδη παρούσα μετακαπιταλιστική κοινωνία, θα ‘ναι είτε η κοινωνία των γνώσεων, σύμφωνα με τις πλέον αισιόδοξες αναλύσεις, είτε κάτι άλλο… Γι’ αυτό και, πριν τη βιώσουμε, καλό είναι να έχουν τεθεί ήδη ορισμένες ερωτήσεις σε κείνους που θα κληθούν ούτως ή άλλως να τις απαντήσουν αύριο. Η ιστορία πια γράφεται γρηγορότερα από ποτέ. Κι ο κόσμος που έρχεται ίσως είναι ήδη μπροστά μας: σ’ ένα αυριανό τώρα. Και δεν θα περιμένει για πολύ.

Hannah Arendt, Η ανθρώπινη κατάσταση – Αθήνα: Γνώση, 1986, 438σ., 21εκ.

Η διάγνωση της “ανθρώπινης κατάστασης”, που επιχειρεί στο βιβλίο αυτό μια από τις πιο ευαίσθητες και εύστροφες παρατηρήτριες του αιώνα μας, προσπαθεί να κάνει κατανοητό τον χαρακτήρα των σημερινών βιομηχανικών κοινωνιών, φωτίζοντας παράλληλα τρεις θεμελιώδεις εκδηλώσεις της ανθρώπινης ύπαρξης γενικά: το μόχθο, την εργασία και την πράξη. Ως ιστορική αφετηρία χρησιμεύει η αντιπαράθεση της αρχαίας (και προπαντός της αρχαιοελληνικής) κοινωνίας, στην οποία αφιερώνονται εκτεταμένες αναλύσεις, με τις τεράστιες αλλαγές που συνεπέφερε η νεότερη επιστημονική και τεχνική επανάσταση, αλλάζοντας συνάμα ριζικά τις αρχαίες αντιλήψεις για τον ρόλο της εργασίας στην ανθρώπινη ζωή και για τις σχέσεις θεωρίας και πράξης. Τέλος συζητιούνται προβλήματα κεντρικά σε κάθε σύγχρονή μας ανθρωπολογία και κοινωνιολογία, όπως ο αυτοματισμός της παραγωγής και ο καταναλωτισμός.

Αλέξης  Ιωαννίδης, Ο αινιγματικός χρόνος της μισθωτής εργασίας – Αθήνα: Παπαζήσης, 2009, 227σ., 21εκ.

Ο χρόνος εργασίας αποκτάει και πάλι πρωταγωνιστικό ρόλο στην οικονομία και στη ζωή μας, αφού μετά από αιώνες μείωσης έχει αρχίσει να αυξάνει ξανά. Η αρνητική αυτή εξέλιξη αιφνιδιάζει κάποιες οικονομικές θεωρίες. Το βιβλίο αυτό συγκρίνει τις διαφορετικές θεωρίες για το χρόνο εργασίας και προτείνει μία νέα προσέγγιση που μπορεί να εξηγήσει τόσο τη μακροχρόνια μείωση όσο και την τάση αύξησής του. Ταυτόχρονα αποτελεί μία συγκριτική παρουσίαση της Μαρξιστικής και της νεοκλασικής προσέγγισης των Οικονομικών της Εργασίας.

Πωλ Λαφάργκ, Το δικαίωμα στην τεμπελιά – Αθήνα: Ελεύθερος Τύπος, 1981, 52σ., 21εκ. 

Να δουλεύουμε λιγότερες ώρες για να έχουμε περισσότερο ελεύθερο χρόνο και ως εκ τούτου να είμαστε πιο ευτυχισμένοι. Αυτή είναι εν συντομία η ιδέα που παρουσίασε ο Λαφάργκ σ’ αυτό το σύντομο σύγγραμμα, ένα από τα πιο οξυδερκή και πιο διαδεδομένα της σοσιαλιστικής φιλολογίας. Προάγγελος της μείωσης του ωραρίου εργασίας, ο γαμπρός του Μαρξ υποστήριζε μια νέα ηθική της εργασίας, ξένη προς την πολιτισμική αλλοτρίωση και την οικονομική εκμετάλλευση.

 “Μια αλλόκοτη τρέλα διακατέχει τις εργατικές τάξεις των εθνών στα οποία βασιλεύει ο καπιταλιστικός πολιτισμός. Η τρέλα αυτή είναι ο έρωτας για τη δουλειά, το θανατηφόρο πάθος για τη δουλειά, που φτάνει μέχρι την εξάντληση των ζωτικών δυνάμεων του ατόμου και των απογόνων του.

Για να δοθεί δουλειά σε όλους τους ακαμάτηδες της τωρινής κοινωνίας, για να μπορέσει να αναπτυχθεί απεριόριστα ο βιομηχανικός εξοπλισμός, θα πρέπει η εργατική τάξη να αναπτύξει απεριόριστα τις καταναλωτικές της ικανότητες.

Αν η εργατική τάξη, ξεριζώνοντας από την καρδιά της το διεστραμμένο πάθος που την κυβερνά και διαστρεβλώνει τη φύση της, ύψωνε το ανάστημά της για να σφυρηλατήσει έναν ατσάλινο νόμο που θα απαγόρευε σε όλους να δουλεύουν περισσότερο από τρεις ώρες την ημέρα, η γη θα ένιωθε να γεννιέται πάνω της ένας καινούριος κόσμος…”

90 χρόνια από την Μικρασιατική καταστροφή IV

IV. Προσφυγιά

Ενδεικτικές επιλογές από την συλλογή της βιβλιοθήκης

Renee Hirschon, “Κληρονόμοι της Μικρασιατικής καταστροφής : η κοινωνική ζωή των μικρασιατών προσφύγων στον Πειραιά” – Αθήνα: Μορφωτικό Ιδρυμα Εθνικής Τραπέζης, 2004. – 484σ. ; 24εκ. –

[…] Η μελέτη μου αφορά τη ζωή στην Κοκκινιά, έναν μεγάλο συνοικισμό Μικρασιατών προσφύγων (που ονομάστηκε Δήμος Νίκαιας το 1934), πενήντα χρόνια μετά την εγκατάστασή τους. Ο δήμος αυτός αποτελεί το ευρύτερο πλαίσιο της εκτεταμένης και λεπτομερούς επιτόπιας έρευνάς μου στα Γερμανικά, μια γειτονιά με προκατασκευασμένα σπίτια όπου έμεινα δεκατέσσερις μήνες. Όταν ξαναεπισκέφτηκα την Κοκκινιά το 1983, ενημέρωσα το υλικό που είχα συγκεντρώσει, και τότε μπόρεσα να συμπεριλάβω και την ανάλυση των εκλογικών αποτελεσμάτων από αδημοσίευτα αρχεία για την περίοδο 1932-1964.
[…] (από τον πρόλογο του βιβλίου)

Bruce Clark, “Δύο φορές ξένος : οι μαζικές απελάσεις που διαμόρφωσαν την σύγχρονη Ελλάδα και Τουρκία” – Αθήνα: Ποταμός, 2007. – 308σ. ; 24εκ. – 

Είτε το θέλουμε είτε όχι, όσοι ζούμε στην Ευρώπη ή σε μέρη επηρεασμένα από ευρωπαϊκές αξίες, παραμένουμε παιδιά της Λωζάννης, της συνθήκης δηλαδή που υπογράφηκε στην όχθη μιας ελβετικής λίμνης μετά το τέλος του Α΄ Παγκόσμιου πολέμου, όπου αποφασίστηκε μια μαζική, αναγκαστική μετανάστευση κατοίκων μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας. Ως μάχιμος δημοσιογράφος με ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τη νοτιοανατολική Ευρώπη, βρίσκω συνεχώς μπροστά μου αναμνηστικά της κληρονομιάς που άφησε αυτή η μοιραία συνθήκη. (Bruce Clark)

Κοινωνία των Εθνών, “Η εγκατάσταση των προσφύγων στην Ελλάδα” – Αθήνα: Τροχαλία, 1997. – 166σ. ; 21εκ. –

Γιώργου Ν. Λαμψίδη, “Οι πρόσφυγες του 1922 : εξήντα χρόνια συμβολή στην οικονομική και πνευματική ανάπτυξη του τόπου” – Αθήνα: Ελληνική Φωνή, 1982. 273σ. : εικ. ; 23εκ.

Η γυναίκα που ήξερε μόνο να αγαπάει

ΜΑΡΙΑ ΤΖΙΡΙΤΑ

Η ΓΥΝΑΙΚΑ ΠΟΥ ΗΞΕΡΕ ΜΟΝΟ ΝΑ ΑΓΑΠΑΕΙ

Μυθιστόρημα: βασισμένο σε μια αληθινή ιστορία

Εκδ. Ψυχογιός

Ήταν δέκα ετών η Αλέκα όταν ανακάλυψε την καρτέλα της στην παιδόπολη Καβάλας. Επίθετο δίπλα στο όνομά της δεν υπήρχε. Υπήρχε όμως η λέξη “νόθο” να χαρακτηρίζει την ίδια, και η άγνωστη λέξη “ιερόδουλος” για τη μητέρα της. Εκείνη έχει αφήσει την Αλέκα, έξι χρόνων παιδί, στην παιδόπολη, χωρίς να δώσει ξανά σημεία ζωής, παρά πολλά χρόνια αργότερα. Η Αλέκα πέρασε όλη της τη ζωή παλεύοντας ν’ αποδείξει ότι από αγκάθι βγαίνει ρόδο. Όσο κι αν την πλήγωσαν, όσο κι αν την απέρριψαν, εκείνη είχε πάντα μια χρυσή καρδιά γεμάτη αγάπη για όλους. Ο πατέρας που δε γνώρισε ζούσε πάντα μέσα στην ψυχή της, μαζί με τη λαχτάρα της κάποτε να τον συναντήσει.

Ένας αέναος αγώνας επιβίωσης, με συνταρακτικές αλήθειες ζωής στα χρόνια μιας πληγωμένης Ελλάδας. Η Αλέκα, μέσα σε αντίξοες συνθήκες, μέσα σε φτώχεια, μοναξιά, εγκατάλειψη και κάθε είδους δυσκολίες, θα παλέψει να επιβιώσει και να πραγματοποιήσει όλα της τα όνειρα· ανάμεσα σε αυτά, να ξαναβρεί τον πατέρα της.

Όλοι όσοι τη γνώρισαν την ίδια κουβέντα είχαν να πουν γι’ αυτήν: η Αλέκα δεν ήταν ένας συνηθισμένος άνθρωπος. Ήταν ένας άγγελος που έπεσε στη Γη κατά λάθος, μια γυναίκα που ήξερε μόνο να αγαπάει…

https://www.youtube.com/watch?v=hJLPQJzwogA

Λίγα λόγια για τη συγγραφέα

Η ΜΑΡΙΑ ΤΖΙΡΙΤΑ γεννήθηκε στην Αθήνα το 1967. Από μικρή ηλικία έγραφε διηγήματα, εμπνευσμένα από την καθημερινότητα, και στο σχολείο αρκετές εκθέσεις της είχαν διακριθεί και βραβευτεί σε πανελλήνιους διαγωνισμούς. Σπούδασε ψυχολογία στη Φιλοσοφική Σχολή Αθηνών. Ασχολήθηκε με τη διδασκαλία, αλλά τα τελευταία χρόνια την κέρδισε ο κόσμος των επιχειρήσεων και του μάρκετινγκ. Σήμερα εργάζεται ως υπεύθυνη πωλήσεων σε κατασκευαστική εταιρεία στη Γλυφάδα. Έχει μια κόρη και το χόμπι της είναι τα ενυδρεία. Λατρεύει τα ζώα και πολύ συχνά γράφει ιστορίες με πρωταγωνιστές τα αγαπημένα της χρυσόψαρα. Από τις Εκδόσεις ΨΥΧΟΓΙΟΣ κυκλοφορούν τα μυθιστορήματά της ΤΟ ΠΑΙΔΙ ΤΗΣ ΑΓΑΠΗΣ, το οποίο είναι εμπνευσμένο από μια αληθινή ιστορία, ΜΑΤΙΑ ΜΟΥ, ΑΝ ΔΕΝ ΥΠΗΡΧΕ ΑΥΡΙΟ , ΟΤΑΝ ΑΓΑΠΑΣ, ΕΙΝΑΙ ΓΙΑ ΠΑΝΤΑ και Η γυναίκα που ήξερε μόνο ν’αγαπάει!

ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΠΑΙΔΙΚΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ

Ο Απρίλιος αρχίζει με ένα σημαντικό, για τις βιβλιοθήκες ανά τον κόσμο, εορτασμό, αυτόν της παγκόσμιας ημέρας παιδικού βιβλίου. Τα παραμύθια του Χανς-Κρίστιαν Άντερσεν, πολυδιαβασμένα και πολυαγαπημένα, είναι αδύνατο να λείπουν από οποιαδήποτε συλλογή παιδικού βιβλίου και ο Δανός παραμυθάς έχει την τιμητική του και στη Βιβλιοθήκη, στα εργαστήρια της Δευτέρας, 2 Απριλίου, 10.00-13.00 το πρωί και 5.00 – 6.00 & 6.00 – 7.00 το απόγευμα.

Άλλα γνωστά και αγαπητά ονόματα παιδικών συγγραφέων περιλαμβάνουν την Πηνελόπη Δέλτα, την Άλκη Ζέη και τη Ζωρζ Σαρή.

[tags]Βέροια, Δημόσια Βιβλιοθήκη Βέροιας, παγκόσμια μέρα παιδικού βιβλίου [/tags]