Τα μυστήρια των αριθμών

Τα μαθηματικά μπορεί να μην δίνουν, πάντα, απαντήσεις στα ίδια τους τα προβλήματα, ωστόσο δίνουν λύσεις σε πρακτικά ζητήματα με τα οποία, φαινομενικά, δεν έχουν την παραμικρή σχέση!

Ο Marcus du Sautoy, ο πιο “επικοινωνιακός” μαθηματικός της εποχής μας, παρουσιάζει ένα “ολοζώντανο”, διαδραστικό βιβλίο για τα πέντε ανίκητα μαθηματικά προβλήματα -που έκαναν αβίωτη τη ζωή ιδιοφυών επιστημόνων-, και για τις πανταχού παρούσες μαθηματικές επινοήσεις που, καθώς εφαρμόζονται, δίνουν λύσεις ακόμη και στα πιο σύνθετα προβλήματα της καθημερινής ζωής μας.

“Σας προσκαλώ σε ένα ταξίδι στα μεγάλα, άλυτα μυστήρια των αριθμών! Θα σας κάνω πλούσιους – και όχι μόνο σε γνώση! Εάν επιλύσετε έστω και ένα, δεν θα επιβραβευτείτε, απλώς, με μαθηματική φήμη – θα κερδίσετε, επίσης, μια αξιοζήλευτη περιουσία: o Αμερικανός επιχειρηματίας Λάντον Κλέι, προσφέρει ένα εκατομμύριο δολάρια. Ίσως ξενίζει το γεγονός ότι ένας επιχειρηματίας προσφέρει τόσα χρήματα για την επίλυση κάποιων μαθηματικών γρίφων. Το κάνει, όμως, επειδή γνωρίζει ότι η τεχνολογία, η οικονομία, ακόμα και το μέλλον του πλανήτη μας, εξαρτώνται από τα μαθηματικά”.

“Το κείμενό του συνοδεύεται από κωδικούς QR (για το έξυπνο κινητό σας) ή διευθύνσεις ιστοτόπων όπου μπορείτε να παίξετε παιχνίδια, να κατασκευάσετε σχήματα, να σπάσετε κώδικες… Η αγάπη του Marcus για τους αριθμούς λάμπει σε κάθε σελίδα του βιβλίου. Είναι ο άρχοντας στο βασίλειο των αριθμών”.

Richard Dawkins

Τα μυστήρια των αριθμών : μια μαθηματική Οδύσσεια / Marcus du Sautoy, Αθήνα : Τραυλός , 2012, 380σ. ; 21εκ.

Ένα μοντέρνο μυθιστόρημα του 1964

“Ο ήρωας του Εξώστη, για να γλιτώσει, καταφεύγει στην Αφρική. Αλλά, ενώ γλιτώνει από τους εχθρούς του, δεν μπορεί να διαφύγει την τιμωρία από τον κυριότερο κατήγορο: τον εαυτό του. Βλέπει οράματα, περνάει νύχτες και νύχτες αϋπνίας. Η μοναξιά, το κλίμα κ.λπ. τον σκοτώνει, όπως επίσης και οι αναμνήσεις. Τέλος, έπειτα από πολυετή παραμονή στην κόλαση της Αφρικής, δύο εφιαλτικά περιστατικά ανασκαλεύουν και ξεσκεπάζουν ένα παρελθόν που είχε κατορθώσει με τα ψέματα να κρύψει από τον εαυτό του. Η όλη ιστορία τελειώνει με τον ήρωα παίρνοντα την απόφαση ν’ αυτοκτονήσει κατά τον εξής τρόπο: Διώχνει τους υπηρέτες του, κόβει κάθε σχέση με τις γνωριμίες του (που έχει στην αποικιακή αυτή πόλη), και αποτραβιέται για πάντα στην έπαυλή του […], μέσα στην ενδοχώρα της ζούγκλας, αποφασισμένος να πεθάνει από την ασιτία, και από την ασφυξία που θα του εξασφαλίσουν τα διάφορα φυτά της Αφρικής, τα οποία, με τον γιγαντισμό και την επεκτατικότητα που τα διακρίνει, θα φράξουν μέσα σε λίγο χρονικό διάστημα τις πόρτες, τα παράθυρα, κάθε άλλο άνοιγμα…”

Επιστολή του Ν. Καχτίτση στον Γιώργη Παυλόπουλο, 3.3.1963

Στο βιβλίο έχω επιχειρήσει να δώσω την ατμόσφαιρα ενός ξενοδοχείου […], την τροπική ατμόσφαιρα, την ατμόσφαιρα της πολιορκίας, την ατμόσφαιρα του σπιτιού ενός, στη Γάνδη, και ιδιαίτερα του γραφείου του, που βλέπει προς ένα φθινοπωρινό κήπο, κ.λπ. -όλα κάτω από ένα αμυδρό φως, και ορώμενα πλαγίως κάπως, και όχι κατευθείαν.

Ν. Καχτίτσης, επιστολή στον Γ. Παυλόπουλο, 2.7.1964

Ο εξώστης / Νίκος Καχτίτσης, Αθήνα : Κίχλη, 2012, 226σ. ; 22εκ.

Λίγα λόγια για το βιβλίο και τον συγγραφέα του από το Vakxikon.gr

Πως ο αγώνας για επιβίωση έγινε αγώνας για την ελευθερία

Το βιβλίο αυτό παρακολουθεί τις διαδρομές ανθρώπων από τα χρόνια του Μεσοπολέμου ως το τέλος της Κατοχής. Καταγράφει τις συνέπειες της Κατοχής, όπως την κατάρρευση της οικονομίας, την τρομοκρατία των κατακτητών, το λιμό, και τον αντίκτυπο που είχαν στις ζωές τους. Μέσα από τις μαρτυρίες τους, εμβαθύνει στους λόγους για τους οποίους έλαβαν την απόφαση να ενταχθούν στην Αντίσταση.Η μελέτη εστιάζει στο εαμικό αντιστασιακό κίνημα στην Αθήνα, ιδιαίτερα στις προσφυγικές συνοικίες, και εξηγεί γιατί οι πρόσφυγες της Καισαριανής και του Βύρωνα, με τη συνδρομή συναγωνιστών τους από το Παγκράτι, τη Γούβα και τον Υμηττό, μετέτρεψαν τις γειτονιές τους σε προπύργια του ΕΑΜ. Παρατηρεί πώς μέσα από τις μάχες στους δρόμους, τη διανομή παράνομου Τύπου ή τη συμμετοχή στις διαδηλώσεις, η αντιστασιακή εμπειρία συγκροτεί μια νέα πολιτική ταυτότητα και ένα νέο συλλογικό υποκείμενο.Στη βάση αυτή, η έρευνα παρακολουθεί τη διαδικασία ριζοσπαστικοποίησης ολόκληρων κοινωνικών ομάδων (φοιτητές, δημόσιοι υπάλληλοι, εργάτες), που συνέβαλε στη μετατροπή του αγώνα για την επιβίωση σε αντιστασιακό αγώνα. Διερευνά τους λόγους κλιμάκωσης της πολιτικής αντιπαράθεσης ανάμεσα στο ΕΑΜ, τις γερμανικές αρχές κατοχής και τις διορισμένες από αυτές κυβερνήσεις. Εξετάζει το ρόλο που διαδραμάτισε η βία στο μετασχηματισμό της πολιτικής σε ένοπλη σύγκρουση και τις πρακτικές που χρησιμοποίησε κάθε πλευρά για να επιτύχει τους στόχους της. Τα μπλόκα των Ταγμάτων Ασφαλείας, οι βασανισμοί και οι εκτελέσεις της Ειδικής Ασφάλειας, οι έφοδοι της οργάνωσης “Χ”, οι μάχες του ΕΛΑΣ και οι δολοφονίες της ΟΠΛΑ, συνέθεταν την πολυμορφία της βίας που δίχασε την αθηναϊκή κοινωνία.Μέσα από την οπτική της κοινωνικής ιστορίας, το βιβλίο θέτει στο επίκεντρο τους ανθρώπους και την εμπειρία τους και αναδεικνύει την κατοχική Αθήνα ως ένα από τα πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα του πώς αντιδρά μια κοινωνία σε περιόδους κρίσης.

Η εμπειρία της κατοχής και της αντίστασης στην Αθήνα / Μενέλαος Χαραλαμπίδης, Αθήνα : Αλεξάνδρεια, 2012, 382σ. ; 24εκ

Και οι μεγάλοι επιστήμονες έχουν τα ίδια πάθη

Καρντάνο εναντίον Ταρτάλια, Ντεκάρτ εναντίον Φερμά, Νεύτων εναντίον Λάιμπνιτς, Μπερνούλι εναντίον Μπερνούλι, Πουανκαρέ εναντίον Ράσσελ, Χίλμπερτ εναντίον Μπράουερ… Οι μαθηματικοί δεν είναι ψυχρές αποδεικτικές μηχανές αλλά άνθρωποι ευαίσθητοι και ευέξαπτοι σαν όλους τους άλλους· έτσι οι ιστορικές διαμάχες τους τροφοδοτήθηκαν από απληστία, ζήλια, φιλοδοξία και εγωισμό, την ίδια στιγμή που πυροδότησαν πολλές από τις μεγάλες προόδους των μαθηματικών, επιστρατεύοντας οξύτερες διατυπώσεις και αποτελεσματικότερα επιχειρήματα. Περνώντας μέσα από τις προσωπικές αναμετρήσεις, τις πανουργίες και τα τεχνάσματα, το βιβλίο αυτό προσφέρει διεισδυτικές ενοράσεις στην ιστορία και τη λογική των μαθηματικών.

“Όσοι νομίζουν ότι οι μαθηματικοί είναι ψυχρές αποδεικτικές μηχανές καλά θα κάνουν να διαβάσουν το βιβλίο του Χέλμαν για τις συγκρούσεις στα μαθηματικά. Οι βασικοί πρωταγωνιστές είναι ευαίσθητοι και ευέξαπτοι όσο κάθε φυσιολογικός άνθρωπος. Όμως οι ιστορίες του Χέλμαν δείχνουν επίσης πώς οι επιστημονικές μάχες φέρνουν στο προσκήνιο οξύτερες διατυπώσεις και καλύτερα επιχειρήματα.”
(Dirk van Dalen, Καθηγητής Φιλοσοφίας, Πανεπιστήμιο της Ουτρέχτης)

“Μια πολύ ελκυστική προσπάθεια και μια καλή εισαγωγή στην ανθρώπινη πλευρά των μαθηματικών.”
(Mathematics Association of America)

“Γνήσια διεισδυτικό, ακριβές, γρήγορο και καλογραμμένο.”
(London Mathematical Society, Ιανουάριος 2007)

“Το γοητευτικό βιβλίο του Χέλμαν δείχνει τι μπορεί να συμβεί όταν οι μεγάλοι επιστήμονες χρησιμοποιούν όπλα μαθηματικής καταστροφής.”
(William Dunham, Muhlenberg College συγγραφέας του “The Mathematical Universe”)

Μεγάλες έριδες στην ιστορία των μαθηματικών : δέκα από τις πιο έντονες διαμάχες όλων των εποχών / Hal Hellman, Αθήνα : Αλεξάνδρεια, 2010, 287σ. ; 23εκ.

Αντιμετωπίστε τον σχολικό εκφοβισμό

Ο Joel Haber είναι ένας από τους εξέχοντες ειδικούς στην πρόληψη του εκφοβισμού. Πρωτοπόρος στον τομέα, έχει δουλέψει με χιλιάδες παιδιά, γονείς, δασκάλους, συμβούλους και άλλα άτομα, με στόχο να κατανοήσει τις βαθύτερες αιτίες της δυναμικής του εκφοβισμού -από τον εντοπισμό των “νταήδων” ως την αποκάλυψη των αιτιών που κάνουν τα παιδιά να γίνονται νταήδες, στόχοι εκφοβισμού ή θεατές- και να αναπτύξει ένα αδιαμφισβήτητα επιτυχημένο πρόγραμμα, ώστε να θέσει ένα οριστικό τέλος στη συμπεριφορά αυτή.Παρέχοντας μια πρακτική, υποστηρικτική, βήμα προς βήμα “συνταγή θωράκισης απέναντι στον εκφοβισμό”, που επιφέρει μακροχρόνια αποτελέσματα για αγόρια και κορίτσια από το δημοτικό έως το λύκειο, το βιβλίο “Τέλος στον εκφοβισμό!”Θωρακίστε το παιδί σας για μια ζωή παρέχει συγκεκριμένα βήματα δράσης, για να βοηθήσει κάθε παιδί να χτίσει και να ενισχύσει την ανθεκτικότητα και την αυτοπεποίθησή του, να αναπτύξει ενσυναίσθηση και εμπιστοσύνη και να θριαμβεύσει στο σχολείο, στην κατασκήνωση, στα αθλήματα κ.α.Ενδυναμωτικός, διδακτικός και εμπνευσμένος, αυτός ο εξαιρετικά απαραίτητος οδηγός θα βοηθήσει τους γονείς να εντοπίσουν τα πρώιμα σημάδια του εκφοβισμού και να παρέμβουν – με μακροχρόνια αποτελέσματα.

Τέλος στον εκφοβισμό! : θωρακίστε τα παιδιά σας για μια ζωή / Joel Haber, Αθήνα : Πατάκης, 2010, 332σ. ; 21εκ.

Φωτογραφικό ταξίδι στην Ελλάδα

Το βιβλίο παρουσιάζει και αναλύει 75 σύγχρονα τοπία από όλη την Ελλάδα, τα περισσότερα άγνωστα, με τη βοήθεια αεροφωτογραφιών από ελικόπτερο και επίγειων ερευνών. Εισάγει μια πρωτότυπη γεωγραφική προσέγγιση στην οποία δεν πριμοδοτούνται μόνο “ωραία” και “μοναδικά” τοπία, αλλά και τοπία της καθημερινής ζωής και εργασίας.
Περιλαμβάνονται τοπία από την ύπαιθρο, τους παραδοσιακούς οικισμούς, τις αστικές περιοχές, τις ακτές και τους ορεινούς όγκους. Περιλαμβάνει όμως και τοπία τα οποία μια συμβατική προσέγγιση θα απέκρυπτε, όπως τα αυθαίρετα στις παρυφές των πόλεων, τις χωματερές, τα μεγάλα τεχνικά έργα, τις βιομηχανίες και την τουριστική οικοπεδοποίηση.
Παρουσιάζονται οι φυσικές διεργασίες και οι κοινωνικές διαδικασίες παραγωγής των τοπίων, οι πολλαπλοί συμβολισμοί που τα συνοδεύουν και οι κίνδυνοι που τα απειλούν.
Την έρευνα στην οποία βασίζεται το βιβλίο έχει ολοκληρώσει πολυμελής ομάδα επιστημόνων (γεωγράφοι, ιστορικοί, αρχιτέκτονες, πολεοδόμοι, γεωλόγοι, οικολόγοι, βιο-γεωγράφοι, κ.ά.) με την καθοδήγηση και συντονισμό της ερευνητικής ομάδας του Εργαστηρίου Εφαρμοσμένης και Ανθρώπινης Γεωγραφίας του Τμήματος Γεωγραφίας στο Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο.

Σύγχρονα ελληνικά τοπία : γεωγραφική προσέγγιση από ψηλά / Κωστής Χατζημιχάλης, Αθήνα : Μέλισσα, 2011, 320σ. : εικ. ; 30εκ.